Prudent ဉာဏ်အမျှော်အမြင်ရှိသော၊နှိုင်းချင့်မျှော်ခေါ်သော

ဆရာကြီးဦးမြရေးသားသောအဆိုလွှာနှင့်တရားစွဲဆိုရန်အကြောင်း

စာမျက်နှာ ၃၀၆ - ၃၀၇ မှ

သက်သေထွက်ချက်တို့ကိုစီရင်ချက်တွင်အကျဉ်းဖော်ပြပြီးအားလုံးကိုခြုံ၍သုံးသပ်သော်ဤသို့ဖြစ်၏ဟုနိဂုံးချုပ်ပြခြင်းသည်သက်သေခံအထောက်အထားတို့ကို သုံးသပ်စိစစ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းမဟုတ်ပါ။ 

သက်သေခံချက်တို့ကိုအကျိုးသင့်အကြောင်းသင့်ဆင်ခြင်သုံးသပ်ရာမရောက်ပါ။ 

တရားစီရင်သောတရားသူကြီး၏ဦးနှောက်ကို"သွေး"ရာမရောက်နိုင်။ 

တရားသူကြီးအဖြစ်ပထမဆုံးအမှုကိုစီရင်သည်မှအပအငြိမ်းစားမယူမီနောက်ဆုံးစီရင်ချက်ချမှတ်သည်အထိတရားစီရင်ရာ၌ဦးနှောက်ကိုသုံးရစမြဲဖြစ်သည်။ 

အမှန်စင်စစ်တရားစီရင်သည့်ကဏ္ဍတွင်ပါဝင်ရသောနှစ်ဖက်ရှေ့နေရှေ့ရပ်များသည်လည်းဦးနှောက်အသုံးပြုရသည့်လုပ်ငန်းဖြင့်အသက်မွေးသူများဖြစ်ချေသည်။

 ဤစာအုပ်တွင်မကြာခဏကိုးကားပြသောပထမဆုံးနိုင်ငံတော်တရားဝန်ကြီးချုပ် ဦးဘဦးက၎င်း၏ My Burma စာအုပ်တွင်၎င်း၏ခေတ်မှမြန်မာရှေ့နေအများစုသည် အင်္ဂလိပ်နှင့်အိန္ဒိယရှေ့နေများကိုမယှဉ်နိုင်ခြင်းမှာဦးနှောက်ကိုသုံးရာ၌ချို့တဲ့မှုဟုမှတ်ချက်ပြုခြင်းသည်မျက်မှောက်ခေတ်တရားရေးလောက၌ပါဝင်ကပြသောဥပဒေပညာရှင်တို့တွင်စွဲကပ်လျက်ရှိသောရောဂါဟုတ်မဟုတ်၊မိမိဘာသာဆန်းစစ်ရန်အချိန်တန်ပါပြီ။ 

တရားရုံးများလက်စွဲပါတားမြစ်ချက်နှင့်ဆန့်ကျင်ကာတရားရုံးများတွင်တင်ပြသော နှစ်ဖက်ရှေ့နေများ၏ရေးသားလျှောက်လဲချက်များလက်ခံခြင်းနှင့်တရားရုံးများကချမှတ်သောစီရင်ချက်များကိုလေ့လာပါကအဖြေတွေ့နိုင်ပါသည်။ 

သက်သေခံချက်များကိုစိစစ်သုံးသပ်ခြင်း၊ဆိုင်ရာဥပဒေနှင့်ချိတ်ဆက်အဖြေထုတ်ခြင်းတွင်အားနည်းခြင်းမှာတရားခံဟုတ်မဟုတ်ဦးတည်လေ့လာအပ်သည်။ 

ဥပဒေပညာကိုနေ့ချင်းညချင်းရနိုင်သည်မဟုတ်။

ပရီဗီကောင်စီကမြန်မာနိုင်ငံမှတင်သွင်းသောအယူခံမှုတမှု(ထိုစီရင်ထုံးကိုပြန်ရှာရာ ယနေ့တိုင်မတွေ့သေး၍ကိုးကားခြင်းမပြုနိုင်သည်ကိုခွင့်လွှတ်စေလိုပါသည်။)တွင် သက်သေခံချက်တို့ကိုကလေးသူငယ်ကဲ့သို့ယုံခြင်း(childish credibility )မျိုးယုံရန် မဟုတ်ဟုမှတ်ချက်ပြုသည်ကိုဖတ်ရဖူးပါသည်။

သက်သေခံအက်ဥပဒေပုဒ်မ၃ ရှိ( proved )ဟူသောစကားရပ်လာ"prudent"ဉာဏ်အမျှော်အမြင်ရှိသောဟုတရားရုံးများလက်စွဲအပိုဒ်၅၉၅(၄ )တွင်ဘာသာပြန်ပါသည်။ 

စာရေးသူကိုးကားလေ့ရှိသောအင်္ဂလိပ်-မြန်မာအဘိဓာန်စာမျက်နှာ၁၀၉၄တွင်"နှိုင်းချင့်မျှော်ခေါ်သော"ဟုဘာသာပြန်ပါသည်။)ဟူသောစကားရပ်အရသက်သေခံတရပ်ထင်ရှားခြင်းရှိမရှိမှာနတ်သမီးပုံပြင်များကိုဖတ်ပြီးယုံကြည်မိသောကလေးသူငယ်တဦးကဲ့သို့သက်သေခံချက်တို့ကိုလွယ်လွယ်ယုံကြည်လက်ခံခြင်းမျိုးမဟုတ်။ 

ယုံသင့်မယုံသင့်ဆင်ခြင်သုံးသပ်ရန်လိုသည်ကိုနှလုံးသွင်းရာ၏။

ဒေါက်တာမောင်မောင်စီရင်ချက်၌သုံးသပ်ပြသကဲ့သို့သက်သေခံချက်တို့ကိုဉာဏ်အမျှော်အမြင်ရှိသော၊နှိုင်းချင့်မျှော်ခေါ်တတ်သောသူ၏ရှုထောင့်မှဆန်းစစ်ရန်ဖြစ်သည်။ 

တရားရုံးများကတရားစီရင်ရသောအမှုအများစုတွင်သက်သေခံချက်တို့သည် တယောက်တပေါက်ဖြစ်သည်။ 

ရင်ကြားစေ့၍မရနိုင်လောက်အောင်တယောက်တပေါက်သက်သေခံချက်များလည်း ရှိတတ်သည်။

ဒေါက်တာမောင်မောင်၏အဆုံးအဖြတ်အပေါ်တင်သွင်းသော 1964 BLR 88 ( DB ) အမှုတွင်အယူခံခုံရုံးကစီရင်ချက်ချမှတ်ရာ၌စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၉၁တွင်အမှု၌ တဖက်ဖက်သည်မုသားပြောခြင်းဖြစ်ရမည်။

"Between these two diametrically opposite versions there is little room for compromise ( ညှိ ခြင်း ) . One side or the other must have been telling deliberate falsehood ."

ဟုမှတ်ချက်ပြုလောက်အောင်နှစ်ဖက်ကတင်ပြသောအမှုဖြစ်စဉ်တို့မှာရင်ကြားစေ့၍ မရလောက်အောင်ဖြောင့်ဖြောင့်ကြီးဆန့်ကျင်ကွဲလွဲလျက်ရှိသည်။ 

ဤအမှုမျိုးကိုတရားသူကြီးတိုင်းမလွဲမသွေရင်ဆိုင်ရမည်သာ။ 

သက်သေခံချက်တို့ကိုအကျဉ်းဖော်ပြရုံ၊ကောက်နုတ်ဖော်ပြရုံမဟုတ်မူဘဲသိပ္ပံနည်းကျကျစိစစ်သုံးသပ်အဖြေထုတ်ရန်ဖြစ်သည်။