Writs ( စာချွန်တော် )

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ

Writsလို့ခေါ်တဲ့စာချွန်တော်နဲ့ဖျက်နိုင်တဲ့ကိစ္စမှာသုံးမျိုးသုံးစားရှိပါတယ်။ 

စာချွန်တော်နဲ့ပတ်သက်တဲ့အမှုတွေက အင်္ဂလိပ်လိုရေးထားတာဖြစ်တယ်ဖတ်လို့နားမလည်နိုင်ဘူး၊ကြိုပြီးရှင်းပြမယ်။

ပထမတချက်ကစီရင်ပိုင်ခွင့်မရှိဘဲနဲ့ချမှတ်ထားတဲ့ဒီကရီ ၊ ( want to jurisdiction ) အဲဒီကိစ္စရပ်ကို တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကို Writs နဲ့တင်လို့ရတယ်။

နောက်တခုက excess of jurisdiction စီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကိုကျော်ပြီးဆုံးဖြတ်ထားတဲ့ကိစ္စ ၊ စီရင်ထုံးတွေရေးထားတဲ့စာသားအတိုင်းဆိုရင် want to jurisdiction ဆိုတာရယ် ၊ excess of jurisdiction ဆိုတာရယ်ပါပဲ။

နောက်တခုကအဲ့ဒါကိုအဓိကထားပြီးပြောချင်တယ်။ 

SpeakingOrderဆိုတာပါပဲ။ 

ခင်ဗျားတို့ဘာသာပြန်ရင်စကားပြောသောအမိန့်လို့ဘာသာပြန်လိမ့်မယ်။အဲ့ဒီလိုမဟုတ်ဘူး။ 

အမိန့်ကိုယ်တိုင်ကိုကမှားနေကြောင်းသိသာထင်ရှားစေတဲ့အမိန့်မျိုးကိုဆိုလိုတာ။

ခရိုင်တရားရုံးကချမှတ်တဲ့အမိန့်ဟာစီရင်ချက်ကိုဖတ်ကြည့်လိုက်ရုံနဲ့မှားတယ်လို့ သိသာထင်ရှားနေရင် Writs နဲ့တက်လို့ရပြီ ၊ သူကဘာနဲ့သွားပြီးဆင်တူသလဲဆိုရင် Order 47 Rule 1 မှာရေးထားတဲ့ Review နဲ့သွားပြီးဆင်တူတယ်။ 

အဲ့ဒီ Review က ဘယ်လိုရေးထားသလဲဆိုရင် " Error apprarent on the face of the record " အဲဒါကိုဘာသာပြန်ရင် စီရင်ချက်ကိုဖတ်ကြည့်လိုက်ရုံနဲ့သိသာထင်ရှားစေတဲ့အမှားမျိုးကိုဆိုလိုတယ်။ 

SpeakingOrder ဆိုတာလည်း စီရင်ချက်အမှုတွဲကြည့်လိုက်ရုံနဲ့သိသာထင်ရှားတဲ့အမှားမျိုးကိုဆိုလိုတယ်။

အသေးအဖွဲအမှားလေးနဲ့သွားပြီးမတက်ပါနဲ့ ၊အောင်မြင်မှာမဟုတ်ဘူး။

ပါစင်အောင်လွဲတဲ့အမှားမျိုးဖြစ်ရမယ်။

AIR1939Ran34 အမှုမှာ မြူနီစပယ်လုပ်သားက မိလ္လာကိုသူတဦးတည်းပိုင်မြေအပေါ် ဖြတ်သန်းသယ်ယူခွင့် ( ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၆ ပါသုံးစွဲမှု ( easement )တမျိုး )နှင့်စပ်လျဉ်း၍ကျိုက်ထိုမြို့နယ်တရားမရုံးတွင်စတင်စွဲဆိုသောအမှုဖြစ်သည်။ 

တရားလိုသည်မူလတရားရုံးနှင့်သထုံခရိုင်တရားမရုံးတွင်အနိုင်ရသော်လည်းတရားလွှတ်တော်တရားမဒုတိယအယူခံမှုတွင်ရှုံးနိမ့်သည်။

တရားလွှတ်တော်တရားဝန်ကြီးကအမှုကိုနောက်အယူခံတရားရုံးကဆုံးဖြတ်သင့်ကြောင်းထောက်ခံသဖြင့် Letters Patent အယူခံကိုခုံရုံးကကြားနာဆုံးဖြတ်သည်။ 

(တရားလွှတ်တော်တရားဝန်ကြီးတဦးနှင့်ခုံရုံး၏အဆုံးအဖြတ်များကိုစီရင်ထုံးစာအုပ်တွင်ဖတ်ရှုနိုင်သည်)

LettersPatentဆိုသည်မှာ ၁၉၂၂ခုနှစ်အတွင်းကအင်္ဂလန်နိုင်ငံဘုရင်ကရန်ကုန်မြို့တရားလွှတ်တော်ကိုတည်ထောင်သည့်စာချွန်တော် ဖြစ်သည်။

 (တရားလွှတ်တော်၏အခွင့်အာဏာများကိုထိုစာချွန်တော်၌ထည့်သွင်းပြဌာန်းထားသည်)

တရားလွှတ်တော်တရားဝန်ကြီးတဦးကမိမိဆုံးဖြတ်သည့်အယူခံတွင်ပေါ်ပေါက်သောဥပဒေပြဿနာမှာ လေးနက်ပြီး တိုက်ရိုက်ထုံးသာဓကမရှိလျှင် နောက်ထပ်တဆင့်အယူခံဝင်နိုင်ရန် ထောက်ခံပေးတတ်သည်။ 

နောက်အယူခံကိုတရားဝန်ကြီးနှစ်ဦးသုံးဦးစသည်ဖြင့်ခုံရုံးဖွဲ့ကာဆုံးဖြတ်လေ့ရှိသည်။ 

အများအားဖြင့်တရားဝန်ကြီးနှစ်ဦးပါသောခုံရုံးဖွဲ့၍စီရင်လေ့ရှိသည်။

မောင်ထွန်းဖေအမှု14Ran242( S. B. )သည် Letters Patent အယူခံဖြစ်ပြီး တရားဝန်ကြီးငါးဦးပါသော အထူးခုံရုံးကအယူခံမှုကိုစီရင်သည်။ 

ယခင်ပြည်ထောင်စုတရားစီရင်ရေးဥပဒေပုဒ်မ၂၀( ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံဥပဒေ၊ အတွဲ၁ စာ -၁၈၇) တွင် အလားတူအယူခံဝင်နိုင်ရန် ပြဌာန်းခဲ့ဖူးသည်။ 

ထိုအယူခံကိုအထူးအယူခံဟုခေါ်သည်။အခွင့်ထူးအယူခံနှင့်ကွဲပြားသည်။

 1960 BLR ( H. C. )15အမှုသည် အဆိုပါပုဒ်မ၂၀ အရတင်သွင်းသောအယူခံဖြစ်သည်။ 

ပုဒ်မ၂၀ကို ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ပယ်ဖျက်လိုက်သဖြင့် အဆိုပါအယူခံမျိုးမရှိတော့ပါ။