တရားရေးအကြံပေးစနစ်ဖြင့်တရားစီရင်ခြင်း၏အားနည်းချက်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ

အထူးအယူခံမှုများမှာတချိန်ကပရီဗီကောင်စီ၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်နှင့်တရားရုံးချုပ်(၁၉၆၂မှ၁၉၇၃ခုနှစ်ကုန်အထိတည်ထောင်ခဲ့သည်)တို့ကစီရင်ခဲ့သောအမှုများဖြစ်ကြရာ၊တရားရေးအကြံပေးများသည်အနည်းဆုံးတရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးများ​၏ဥပဒေပညာအဆင့်အတန်းမှီမှသာလျှင်၊ကျေနပ်ဖွယ်ကောင်းသောတရားစီရင်ရေးစနစ်ဖြစ်ထွန်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ကောင်းမြတ်သောမနသိကာရဖြင့်ဖော်ပြအပ်ပါသည်။

တရားရေးအကြံပေးများသည်စီရင်ချက်မူကြမ်းတွင်ဆိုင်ရာပြဌာန်းချက်များကိုဦးစွာရေးချပြီး၊ဆိုင်ရာအမှု​၏ဖြစ်ရပ်နှင့်ချိန်ထိုးအဖြေထုတ်လျှင်အမှားကိုမကျူးလွန်မိတန်ရာ။

1954 BLR ( SC )52တွင်ရည်ညွှန်းထားသော၊အတ္တနောမတိမိမိသဘောဖြင့်ဆုံးဖြတ်ခြင်း​၏ဆိုးကျိုးဖြစ်သည်။

စီရင်ထုံး​၏ခေါင်းစီး၊စီရင်ထုံးပေါင်းချုပ်များသာဖတ်သောတရားရေးအကြံပေးတို့သည်လည်း၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကညွှန်ပြသောတရားစီရင်ရေးမူကိုသိရန်အကြောင်းမရှိ။

ထိုစကားရပ်ကိုဖတ်ရုံသာဖတ်ပြီး၊မြန်မာအဘိဓာန်အကျဉ်းချုပ်တွင်အဓိပ္ပာယ်ရှာဖွေရန်ပျက်ကွက်ပါကလည်း၊တရားရုံးများကလိုက်နာအပ်သည့်တရားစီရင်မှုမူကိုနှလုံးသွင်းမိမည်မဟုတ်။

တရားရေးအကြံပေးစနစ်ဖြင့်တရားစီရင်ခြင်း​၏အားနည်းချက်ကိုအထင်အရှားတွေ့မြင်နိုင်သည်။

တရားစီရင်ရာ၌အတ္တနောမတိဖြင့်ဆုံးဖြတ်သင့်သည်မဟုတ်။

ထုံးသာဓကကိုးကားကာဆုံးဖြတ်ရန်ဖြစ်သည်။

ထုံးသာဓကမရှိခဲ့လျှင်၊ကြောင်းကျိုးအခိုင်အမာဖော်ပြဆုံးဖြတ်ရန်ဖြစ်သည်။

သို့မှသာအမှုရှုံးသောအမှုသည်တို့သည်တရားရုံး​၏အဆုံးအဖြတ်အားကျေနပ်လက်ခံကြမည်ဖြစ်သည်ကိုတရားရေးအကြံပေးများဂရုပြုသင့်သည်။

———————————————

“ကိုယ်စားလှယ်ချုပ်ဆိုသောပဋိညာဉ်စာချုပ်များ”

ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၂၆အရကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့်ပဋိညာဉ်စာချုပ်ချုပ်ဆိုခြင်းသည်ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူကိုယ်တိုင်ချုပ်ဆိုပြီးသကဲ့သို့အကျိုးသက်ရောက်သည်။

ဥပဒေပညာရှင်မူလာပြုစုသော”The Indian Contract Act”(၁၅ကြိမ်မြောက်ထုတ်)စာမျက်နှာ၃၅၃တွင်၊ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၂၆ကိုဋီကာချဲ့ရာ၌အောက်ပါအတိုင်းဖော်ပြသည်-

“This section assumes that the contract or act of the agent is one which, as between the principal and third persons, is binding on the principal.”

သို့ရာတွင်”ကိုယ်စားလှယ်၏ပုဂ္ဂလိကအကျိုးအတွက်ချုပ်ဆိုသောစာချုပ်များ”ကိုမူ၊ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူကပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၅အရငြင်းနိုင်သည်။

ကိုယ်စားလှယ်ရရှိသည့်အကျိုးအမြတ်ကို၊ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူကပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၆ရှိအောက်ပါပြဌာန်းချက်များအရတောင်းဆိုပိုင်ခွင့်ရှိသည်-

“If an agent, without the knowledge of his principal, deals in the business of the agency on his own account instead of on account of his principal, the principal is entitled to claim from the agent any benefit which may have resulted to him from the transaction.

                                                      Illustration.

A directs B, his agent, to buy a certain house for him. B tells A it cannot be bought, and buys the house for himself. A may, on discovering that B has bought the house, compel him to sell it to A at the price he gives for it.”

အထက်ပါဥပမာ၏ပထမဝါကျပါ”for him”ဟူသောစကားရပ်သည်၊ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၆ပါ”on account of his principal “ဟူသောစကားရပ်ကိုရည်ညွှန်းပြီး၊ဒုတိယဝါကျပါ”for himself “ဟူသောစကားရပ်သည်ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၆ပါ”on his account”ဟူသောစကားရပ်ကိုရည်ညွှန်းသည်ဖြစ်ရာ”on account of”သည်”အတွက်”ဟုအဓိပ္ပာယ်ရကြောင်းမြင်သာသည်။

သို့ဖြစ်ရာအကြောင်းအရာတရပ်တည်းနှင့်သက်ဆိုင်သောပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၅နှင့်ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၆တို့တွင်”on his own account “ဟူသောစကားရပ်ကို”မိမိအတွက်”ဟူသောအဓိပ္ပာယ်တခုတည်းဖြင့်သုံးနှုန်းထားကြောင်းပေါ်လွင်သည်။

အမှန်စင်စစ်၊အင်္ဂလိပ်ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပါ”on his own account “ဟူသောစကားရပ်မှာအများသုံးဖြစ်ဟန်တူသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင်ပြဿနာမဖြစ်သင့်ဘဲဖြစ်ပုံပေါ်သည်။

ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပြဌာန်းချက်များအရထိုအဓိပ္ပာယ်မှာရှင်းသည်။

အထူးသဖြင့်ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူ၏ယုံကြည်အပ်နှံခြင်းခံရသူအနေအထားတွင်ရှိသောကိုယ်စားလှယ်သည်ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူအားသစ္စာမထားသည့်သူအဖြစ်သို့ရောက်ရှိနေခြင်းကိုထောက်ရှုပြီး၊ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၅ပါ”on his own account “ကိုအဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူပါက၊”မိမိအတွက်”ဟူသောအဓိပ္ပာယ်မှတပါးအခြားအဓိပ္ပာယ်မရနိုင်။

ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၅နှင့်ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၆တို့၏ဥပမာများပါ”for himself “နှင့်”for him”တို့နှင့်လည်းညီညွတ်မည်။

ထို့ပြင်ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ၂၀၈၏ဥပမာ(က)ပါဘာသာပြန်ချက်”သူ့အတွက်”စသည်တို့နှင့်လည်းကိုက်ညီမည်ဖြစ်သည်။

ကိုယ်စားလှယ်သည်ကိုယ်စားလှယ်လွှဲခြင်းကိုမိမိ၏အကျိုးအတွက်အလွဲသုံးစားပြုခြင်းအား၊ပဋိညာဉ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၁၅က၊အကန့်အသတ်ဖြင့်ပိတ်ပင်သည်။

တဖက်တွင်၎င်း၏အကျိုးစီးပွါးအတွက်ကိုယ်စားလှယ်လုပ်ငန်းကိုစီမံခန့်ခွဲရာမရောက်သေးသ၍ကိုယ်စားလှယ်သည်ကိုယ်စားလှယ်လုပ်ငန်းကိုဆောင်ရွက်ရာ၌ကိုယ်စားလှယ်လွှဲအပ်သူ၏သဘောတူညီချက်ကိုကနဦးရယူရန်လိုသည်ဟုဥပဒေကမဆို။

သို့သော်ထိုသို့သဘောတူညီချက်ကိုဦးစွာရယူရန်လိုသည်ဟု၊ကိုယ်စားလှယ်လွှဲသူကကိုယ်စားလှယ်လွှဲခြင်း၏စည်းကမ်းချက်အဖြစ်သတ်မှတ်ထားလျင်မူတမျိုးဖြစ်ပေလိမ့်မည်။