Res Judicata ကို၊မီးသေဆုံးဖြတ်ချက်ဟု 1964 BLR 917 စီရင်ထုံးတွင်စတင်သုံးသည်။

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ

တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၁တွင်ပြဌာန်းထားသော Res judicata ကိုမီးသေဆုံးဖြတ်ချက်ဟု၊ 1964 BLR 917 စီရင်ထုံးတွင်စတင်သုံးသည်။

ယခုအခါတွင်တွင်ကျယ်ကျယ်သုံးလျက်ရှိသည်။

တရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးအဖြစ်အငြိမ်းစားယူသောဦးဘိုကြီးသည်၊မီးသေခြင်း၊ဟန်ဆောင်စာချုပ်၊အပေးအယူ(consideration)စသည့်ဥပဒေဝေါဟာရများကိုဖန်တီးပေးခဲ့သူဖြစ်ပါသည်။

—————————————

1964 BLR 917 

လုတ်နက်(သ်)၊ဆင်း(စ်) နှင့် ဗက်(ဒ်)နက်(သ်)ဆင်းပါ၄

တရားသူကြီးချုပ်ဦးဘိုကြီး၊တရားသူကြီးဦးထွန်းတင်နှင့်တရားသူကြီးဦးကျော်ဇံဦးတို့ရှေ့တွင်

အမှုတွင်၊တရားသူကြီးချုပ်ဦးဘိုကြီးကစီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၉၂၀တွင်အောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်သည်-

“အိန္ဒိယပြည်တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကလည်း၊တင်(မ်)နိလီနီ နှင့် အိုင်ဆိုလင်စရော့ဘိရှီနိအမှု၊အေ၊အိုင်၊အာ(ရ်)၊၁၉၆၂ခုနှစ်၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်၊စာ၁၄၇၁တွင်အမွေထိန်းစာရရှိရန်လျောက်ထားသည့်အမှုမျိုးတွင်သေသူကျန်ရှိရစ်သည့်ပစ္စည်းကိုမည်သူပိုင်သည်ဆိုသည့်အချက်ကိုအဓိကထား၍စဉ်းစားဆုံးဖြတ်သည်မဟုတ်သဖြင့်ထိုသို့ပိုင်ဆိုင်ခွင့်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ဆုံးဖြတ်ချက်သည်မီးသေသောဆုံးဖြတ်ချက်မျိုးမဟုတ်ကြောင်းနှင့်အဆုံးအဖြတ်ပြု၏။”

စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၉၂၂တွင်၊တရားဝန်ကြီးချုပ်ဦးဘိုကြီးကအောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်သည်-

“အထက်ဖော်ပြပါအကြောင်းများကြောင့်ခရိုင်တရားမရုံးသည်ဗစ်(ဂျ်)နက်(သ်)ဆင်းအပါအဝင်ညီအစ်ကို၃ဦးတို့သည်မခွဲခွါရသေးသောဟိန္ဒူမိသားစုဖြစ်မဖြစ်ဆိုသည့်အချက်မှာသေသူကျန်ရှိရစ်သောပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်ခွင့်နှင့်အထင်အရှားဆက်စပ်နေသောကြောင့်ပင်စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ခြင်းမပြုနိုင်ပေ။အကယ်၍စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ခဲ့လျင်လည်းထိုဆုံးဖြတ်ချက်မှာမီးသေပြီးဆုံးဖြတ်ချက်မဟုတ်နိုင်ဟူ၍ဤရုံးကဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။”

————————————

စီရင်ချက်(ဆုံးဖြတ်ချက်)တရပ်သည်၊တရားလိုနှင့်တရားပြိုင်အချင်းချင်းတွင်မီးသေသည်ဟုဆိုသော၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၁ပါဥပဒေသဘောကိုဥပဒေပညာရှင်တိုင်းသဘောပေါက်ပါသည်။

မသိပါဟုဆိုလျှင်-

1957 BLR ( HC ) 96

ဦးမြင့် နှင့် မအေးမိ

တရားလွှတ်တော်ဝန်ကြီးဦးအောင်ခိုင်ရှေ့တော်၌၊စီရင်ထုံးကိုညွှန်ပြယုံသာရှိသည်။

(စီရင်ထုံးတွင်( HC )အစား( CC )ဟုမှားယွင်းဖော်ပြထားသည်)

———————————

ဦးမြင့်အမှုတွင်တရားလွှတ်တော်ဝန်ကြီးဦးအောင်ခိုင်ကစီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၉၉တွင်အောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်သည်-

“ဤရုံးတွင်အယူခံတရားလိုဦးမြင့်၏လွှတ်တော်ရှေ့နေကြီးကလျှောက်လဲသည်မှာ၊၁၉၅၁ခုနှစ်၊တရားမကြီးမှုအမှတ်၈တွင်ဒီကရီချပြီးသည့်နောက်၊၎င်းဒီကရီကိုပယ်ဖျက်ရန်အယူမခံခဲ့သဖြင့်၎င်းဒီကရီသည်မှားသည်ဖြစ်စေ၊မှန်သည်ဖြစ်စေ၊မပယ်ဖျက်သမျှကာလပတ်လုံးအတည်ဖြစ်နေရမည်ဟုဆိုသည်။ပရီဗီကောင်စီမှ၊မလ်ကာဂျန်ဘင်ရှိဒရာမပါပါဆရီ နှင့် နာရ်ဟရီဘင်ရှိဗက်င်ပါနှင့်တဦ်း၊အိုင်၊အေ၊၂၇၊စာမျက်နှာ၂၁၆တို့၏ဖြတ်ထုံးနှင့်ရန်ကုန်မြို့တရားလွှတ်တော်မှ၊အက်(စ်)၊အေ၊နသန် နှင့် အက်(စ်)၊အာ(ရ်)၊ဆမ်ဆင်၊၉၊ရန်ကုန်၊စာမျက်နှာ၄၈၀တို့၏ဖြတ်ထုံးတို့ကိုတင်ပြသည်။၎င်းစီရင်ထုံးများကရုံးတရုံးမှချမှတ်ထားသောဒီကရီကိုအယူခံ၍သော်၎င်း၊ပြင်ဆင်မှုဖွင့်၍သော်၎င်း၊စောဒကတက်၍သော်၎င်းတနည်းနည်းနှင့်ဥပဒေအတိုင်းပယ်ဖျက်ခြင်းမပြုခဲ့လျင်၊၎င်းဒီကရီသည်အမှုထဲတွင်ပါသောတရားလို၊တရားခံများအပေါ်တွင်တည်ရှိလျက်ပင်ရှိသည်ဟုဆိုသည်။သို့ဖြစ်၍၁၉၅၁ခုနှစ်၊တရားမကြီးမှုအမှတ်၈တွင်ချမှတ်သောဒီကရီသည်အမှုတွင်ပါဝင်သောသူများအတွက်အတည်ရှိလျက်ပင်နေသည်ဟုယူဆရပေမည်။xxxxxxxxxxxxမှားပင်မှားငြားသော်လည်း၊ဤဆုံးဖြတ်ထားသည့်စီရင်ချက်ကိုပယ်ဖျက်ရန်အယူခံမဝင်ခဲ့ခြင်းကြောင့်၎င်းအမှုတွင်ချမှတ်ထားသောဒီကရီသည်တည်ဆဲပင်ဖြစ်သည်။”