တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၂၊နည်း၆

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ


တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၂၊နည်း၆အရလျှောက်လဲချက်ကြားနာပြီးနောက်၊အမှုသည်တဦးဦးကွယ်လွန်သွားခြင်းကြောင့်အမှုရပ်စဲရန်အကြောင်းရှိပါသလော ?


———————————


1988 BLR 13


ဒေါ်ဇော်ရာပါ၃ နှင့် ဒေါ်စိန်မြ


ဥက္ကဌအဖြစ်ဦးဝင်းမောင်-၂၊အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ်ဒေါက်တာမန်းသက်စံနှင့်ဦးမျိုးမြင့်တို့ပါဝင်သောဗဟိုတရားစီရင်ရေးအဖွဲ့ရှေ့တွင်-


စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၁၇နှင့်၁၈တွင်၊ဗဟိုတရားရုံးကအောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်ဆုံးဖြတ်သည်-


“ဤစီရင်ချက်ကိုအဆုံးမသတ်မှီမှတ်ချက်ပြုလိုသောအချက်များရှိသည်။ရပ်ကွက်တရားရုံးသည်လျှောက်လဲချက်ကြားနာပြီးနောက်အမိန့်ချမှတ်ရန်၁၅-၁၁-၈၄နေ့သို့ချိိန်းဆိုလိုက်သည်။အမှန်အမိန့်ချမှတ်သည့်နေ့မှာ၂၁-၈-၈၆ဖြစ်သည်။ထိုရက်နှစ်ရက်ကြားတွင်နေ့စဉ်မှတ်တမ်းတစုံတရာမရှိချေ။အမှုကိုအပြီးသတ်ကြားနာပြီးနောက်ရက်ပိုင်းအတွင်းအမိန့်ချမှတ်ရန်ဖြစ်သည်။နှစ်ချီ၍ကြန့်ကြာရန်အကြောင်းမရှိချေ။တရားရုံးများသည်ဤကဲ့သို့ကြန့်ကြာမှုများမပေါ်ပေါက်စေရန်ဂရုတစိုက်ဆောင်ရွက်ရန်လိုပေသည်။


မူလရုံးတရားပြိုင်ဦးဆွမ်ဆူးသည်၂၀-၁၂-၈၅နေ့တွင်ကွယ်လွန်သွားရာဒေါ်စိန်မြဘက်မှတရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်များထည့်သွင်းပေးရန်၁၉၈၆ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလအတွင်းရက်စွဲမပါသောလျှောက်လွှာဖြင့်လျှောက်ထားကြောင်းတွေ့ရသည်။နေ့စဉ်မှတ်တမ်းတွင်မူရေးမှတ်ထားခြင်းမရှိချေ။ထိုလျှောက်လွှာတင်သွင်းပြီး(၇)လကျော်ကြာမှရပ်ကွက်တရားရုံးကစီရင်ချက်ချမှတ်ခြင်းဖြစ်သည်။


တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၂၊နည်း၆အရလျှောက်လဲချက်ကြားနာပြီးနောက်အမှုသည်တဦးဦးကွယ်လွန်သွားခြင်းကြောင့်အမှုရပ်စဲရန်အကြောင်းမရှိသော်လည်း၊ယခုကဲ့သို့စီရင်ချက်မချမှီ(၇)လအလိုတွင်တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်ထည့်သွင်းပေးရန်လျှောက်ထားလာလျှင်မူ၊တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်များထည့်သွင်းပြီးမှစီရင်ချက်ချမှတ်သင့်ပေသည်။


ဒေါ်ဇော်ရာတို့ကတာမွေမြို့နယ်တရားရုံးတွင်အယူခံဝင်ရာ၌လည်းကောင်း၊ဒေါ်စိန်မြကတိုင်းတရားရုံးတွင်အယူခံဝင်ရာ၌လည်းကောင်း၊မူလမှုအတောအတွင်းကွယ်လွန်သွားသောဦးဆွမ်ဆူးအားအမှုသည်အဖြစ်ဖော်ပြထားကြောင်းတွေ့ရသည်။မူလမှုကိုဖြစ်စေ၊အယူခံမှုကိုဖြစ်စေ၊ပြင်ဆင်မှုကိုဖြစ်စေ၊အခြားလျှောက်ထားမှုတရပ်ရပ်ကိုဖြစ်စေတင်သွင်းစွဲဆိုရာ၌၊ကွယ်လွန်ပြီးဖြစ်သူအားအမှုသည်အဖြစ်ဖော်ပြရန်အကြောင်းမပေါ်ပေါက်ချေ။သက်ဆိုင်ရာတရားရုံးအနေဖြင့်အမှုသည်များကကွယ်လွန်ပြီးဖြစ်သောသူအားအမှုသည်အဖြစ်ဖော်ပြထားကြောင်းတွေ့ရလျှင်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိိန့်၁၊နည်း၁၀အရမှားယွင်းဖော်ပြသောအမှုသည်၏အမည်ကိုပယ်ဖျက်ပစ်ရန်လိုအပ်ပေသည်။”


—————————————————-


အမှုမပြီးပြတ်မီအမှုသည်တဦးဦးကွယ်လွန်သွားရာ၌တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်ထည့်သွင်းခြင်းမရှိစေကာမူအမှုရပ်စဲခြင်းမရှိဟု၊အမိန့်၂၂၊နည်း၆တွင်အောက်ပါအတိုင်း(မြန်မာဘာသာပြန်ဖြစ်သည်)ပြဌာန်းထားသည်-


"အထက်ပါနည်းဥပဒေများတွင်မည်သို့ပင်ပါရှိစေကာမူ၊တရားစွဲဆိုနိုင်ရန်အကြောင်းကျန်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊မကျန်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊အမှုကြားနာခြင်းအဆုံးသတ်ပြီးနောက်စီရင်ချက်မချမှတ်မီအတွင်း၊တဘက်ဘက်သောအမှုသည်သေဆုံးခြင်းကြောင့်အမှုရပ်စဲခြင်းမရှိစေရ၊ယင်းအမှုတွင်ထိုသို့သေဆုံးစေကာမူစီရင်ချက်ချမှတ်နိုင်သည်။ထို့ပြင်ယင်းစီရင်ချက်သည်မသေဆုံးမီချမှတ်သကဲ့သို့အတည်ဖြစ်၍အကျိုးသက်ရောက်စေရမည်။"


—————————————————


1946 RLR 225 


Ma Hla Yi  v.  Ma Than Sein and others. 


Before Sir Ernest H . Goodman Roberts , Kt. , Chief Justice , and Mr . Justice Dunkley. 


အမှုတွင်ရှေ့နေရှေ့ရပ်များ​၏၊လျှောက်လဲချက်များကိုကြားနာပြီးသောအခါအမှုကြားနာခြင်းအဆုံးသတ်သွားသည်ဟုပြဆိုထားသည်။


——————————————-


မလှရီအမှု၊ 


1946 RLR 225 


Ma Hla Yi  v. Ma Than Sein and others . 


 Before Sir Ernest H . Goodman Roberts , Kt. , Chief Justice , and Mr . Justice Dunkley . 


စီရင်ထုံးပါပြဆိုချက်အရ၊နှစ်ဘက်လျှောက်လဲချက်ကြားနာသည့်နေ့သည်အမှုကြားနာခြင်းအဆုံးသတ်သည့်နေ့ဖြစ်သည်။


——————————————————


ဥပဒေပညာသည်အပြောကျယ်သည်မှာမှန်ပါသည်။


သို့ရာတွင်နိုင်ငံ​၏အမြင့်ဆုံးတရားရုံးတွင်လိုက်ပါသောရှေ့နေရှေ့ရပ်များသည်၊ယုတ်စွအဆုံးမြန်မာနိုင်ငံစီရင်ထုံးများကိုအပြည့်အစုံလေ့လာပြီးဖြစ်ပါမှတာဝန်ကျေမည်ကိုသတိပြုသင့်သည်။


မြန်မာလူမျိုးတို့က၊ဆရာ၊ဆရာဝန်နှင့်ရှေ့နေကြီးများကိုကျေးဇူးရှင်များဟုသဘောထားကြသည်ကိုအခွင့်ကောင်းယူရန်မသင့်။


“သူ့ဆန်စားရဲမှ "ဆိုရိုးရှိသည့်အတိုင်းတာဝန်ကျေသင့်သည်။


ပြဿနာတက်မှခြေမကိုင်မိ၊လက်မကိုင်မိဖြစ်ခြင်းသည်ဖြစ်သင့်သည်မဟုတ်။


မဖြစ်တန်ရာသည်ကိုမဖြစ်ရန်ကြိုတင်ဆောင်ရွက်ခြင်းမှာ proactive ဆောင်ရွက်ချက်ဖြစ်သည်။


ပြဿနာဖြစ်မှဆောင်ရွက်ခြင်းမျိုးကို reactive ဆောင်ရွက်ချက်ဟုခေါ်သည်။


ကြိုတင်ဆောင်ရွက်ခြင်းကတပန်းသာသည်ကို၊မည်သူမျှမငြင်းနိုင်သည်ကိုရှေ့နေရှေ့ရပ်များမှတ်ယူလိုက်နာသင့်သည်။

Comments

Popular posts from this blog

လင်မယားအဖြစ်ပြတ်စဲနိုင်သည့်နည်းအမျိုးမျိုး

ဇာရီမှုကိုဆိုင်းငံ့ရန်ငြင်းပယ်သောအမိန့်သည်ပုဒ်မ၄၇တွင်အကျုံးမဝင်။ 1938 Rangoon Law Reports 580

ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေ[ Part Five ]