Posts

Showing posts from June, 2023

အယူခံဝင်သောအခါတင်သွင်းရမည့်ဒီကရီမိတ္တူများအကြောင်း

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အယူခံဝင်သောအခါတင်သွင်းရမည့်ဒီကရီမိတ္တူများအကြောင်း တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၉၆ပါပြဌာန်းချက်များအရဆိုပါမူဒီကရီကိုအယူခံဝင်နိုင်သည်။ စီရင်ချက်ကိုအယူခံဝင်ခြင်းမဟုတ်။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၄၁၊နည်း၁အရ၊အယူခံလွှာတင်သွင်းရာ၌၊အယူခံလွှာနှင့်အတူအယူခံသောဒီကရီမိတ္တူနှင့်စီရင်ချက်မိတ္တူကိုပူးတွဲတင်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ စီရင်ချက်မိတ္တူကိုမူကားအယူခံရုံးကခွင့်ပြုလျင်တင်သွင်းခြင်းမပြုဘဲနေနိုင်သည်။ သို့သော်ဒီကရီမိတ္တူကိုအယူခံလွှာနှင့်အတူတင်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ဒီကရီမိတ္တူပူးတွဲ၍အယူခံလွှာကိုတင်သွင်းခြင်းမပြုလျင်ထိုအယူခံသည်တရားဝင်သောအယူခံမဟုတ်ချေ။ 1962 BLR ( H C ) 152 စီရင်ထုံးကိုကြည့်ပါ။ —————————— Upper Burma Rulings(1921-22) Volume IV, Page 75  MAUNG PO SAUNG AND Two v. MA MUN. Before Mr. H. A. Brown, Esq., B.A., I.C.S:, Barrister-at-Law အမှုတွင်၊ဒီကရီကိုအယူခံဝင်သောအယူခံတရားလိုသည်မိမိအယူခံလွှာနှင့်အတူအယူခံဝင်သောဒီကရီမိတ္တူကိုပူးတွဲတင်ပြရန်တာဝန်ရှိသည်။ထိုမိတ္တူတင်သွင်းခြင်းမပြုသေးသရွေ့တရားရုံးရှေ့တွင်တရားဝင်အယူခံမှုဟူ၍မရှိ။ဒီကရီမိတ္တူကိုကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေကခွင့်ပြုသောစ...

1958 BLR ( H C ) 470 နှင့် 3 LBR 62 စီရင်ထုံး

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဒီကရီမိတ္တူကိုအချိန်မီလျောက်ထားမိဖို့လိုသည်။ ဆောလျင်စွာရ၊မရမှာအမှုသည်နှင့်မဆိုင်။ မိတ္တူကူးရာတွင်ကြန့်ကြာသည်နှင့်အမျှအယူခံရက်မှာတိုးချဲ့သွားမည်သာဖြစ်သည်။ သတိချပ်ရန်မှာဒီကရီမရေးဆွဲရသေးဟုဆို၍မိတ္တူလျောက်ထားရန်မလိုသေးဟုသဘောပိုက်ရန်မဟုတ်။ စီရင်ချက်ချပြီးလျင်၊ဒီကရီမိတ္တူလျောက်ထားခွင့်ရရှိသည်။ မိတ္တူရလျင်အယူခံရုံးတွင်အစောဆုံးတင်ပြရန်လည်းလိုသည်။ ပေါ့လျော့မှုကြောင့်စည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်၍၊အယူခံမှုပလပ်ခံရခြင်းသည်ဖြစ်ကောင်းသောကိစ္စမဟုတ်ချေ။ ယခင်ဗဟိုတရားရုံးတွင်၊ဒုတိယအယူခံဝင်ရောက်လာသောအမှုတမှု၌၊ပထမအယူခံရုံးကဒီကရီရေးဆွဲခြင်းမပြု၍ဒီကရီမိတ္တူတင်သွင်းခြင်းမပြုနိုင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်းတွေ့ရသဖြင့်၊ဗဟိုတရားရုံးကတိုင်းတရားရုံးအားဒီကရီရေးဆွဲစေသည်။ တိုင်းတရားရုံးကဒီကရီရေးဆွဲပြီးအမှုတွဲပြန်လည်တင်ပြလာ၍အယူခံကိုကြားနာရန်ချိန်းဆိုသောအခါထိုနေ့အထိအယူခံတရားလိုဘက်မှတိုင်းတရားရုံး၏ဒီကရီမိတ္တူကိုကူး၍တင်ပြရန်ပျက်ကွက်သည့်ပြင်၊မည်သူမျှမလာ၍ပလပ်ခြင်းခံရသည်။ ——————————- ဒီကရီမိတ္တူမပါဘဲတင်သွင်းသည့်အယူခံသည်တရားဝင်အယူခံမဟုတ်ချေ။ သို့သော်ဒီကရီမိတ္တူကိုနောက်ပိုင်း၌စည်းကမ်းသတ်ကာလအတွင်းတင်သွင်းလျင်၊စတင...

ရာဇဝတ်ပြင်ဆင်မှုနှင့်ကာလစည်းကမ်းသတ်

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အယူခံဝင်ရမည့်ကိစ္စကိုပြင်ဆင်မှုလျောက်ထားခြင်း၊ပြင်ဆင်မှုလျောက်ထားရမည့်ကိစ္စကိုအယူခံဝင်လာခြင်းမှာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းလွဲမှားခြင်းသာဖြစ်သည်။ အယူခံမှု၊ပြင်ဆင်မှုဟူသည်ပညတ်မျှသာဖြစ်သည်၊ကြီးကျယ်သောကိစ္စမဟုတ်ဟုသဘောထားလျင်ဥပဒေကိုမျက်ကွယ်ပြုရာရောက်ပါမည်။ တဖက်အမှုသည်အပေါ်မေတ္တာပိုထားရာလည်းရောက်နိုင်ပါသည်။ အမှန်ဆိုသော်နှစ်ဖက်သောအမှုသည်တို့သည်တူညီသောအခွင့်အရေးသာရရှိကြသည်။ ပို၍တူသောအခွင့်အရေးကိုမပေးစကောင်း၊ဆိုင်ရာကာယကံရှင်ကိုလည်းနစ်နာမှုမရှိစေ၊ဥပဒေနှင့်အညီဆောင်ရွက်ရာလည်းရောက်စေလိုလျင်နှစ်ဖက်လျောက်လဲချက်ကြားနာသည့်အခါမှားယွင်းချက်ကိုကာယကံရှင်အားအသိပေး၍လိုအပ်သလိုဆောင်ရွက်စေနိုင်ပါသည်။ ဤနည်းအတိုင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည့်သာဓကများရှိပါသည်။ တရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့တရားမအယူခံဝင်ရမည့်စည်းကမ်းသတ်ကာလမှာရက်ပေါင်း(၉၀)ဖြစ်ကြောင်းလူသိများသော်လည်း၊တရားမပြင်ဆင်မှုလျောက်ထားရန်စည်းကမ်းသတ်ကာလမှာလည်း၊တရားလွှတ်တော်ရုံးလက်စွဲ၊အပိုဒ်၃၀၆(၁)အရ၊ရက်ပေါင်း(၉၀)ပင်ဖြစ်ကြောင်းသိသူနည်းနေသေးသည်။ ရာဇဝတ်ဆိုင်ရာပြင်ဆင်မှုလျောက်ထားရန်သတ်မှတ်ထားသည့်အတိုင်းရက်ပေါင်း(၆၀)ဖြစ်သည်ဟုယူဆနေကြသည်။ —————————- ရာဇဝတ်ပြင...

1960 A I R 941

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ မီးသေခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေသသည်အမှုတမှု၏အဆင့်ဆင့်နှင့်သက်ဆိုင်သော်လည်း၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၅(၁)တွင်အကျုံးဝင်လျင်၊ဒီကရီကိုအယူခံဝင်ရာ၌ကြားဖြတ်အမိန့်မှန်ကန်မှုရှိမရှိ၊စောဒကတက်ခြင်းကိုပိတ်ပင်ခြင်းမပြု။ ——————————— 1960 A I R  941 Supreme Court of India Satyadhyan Ghosal And Others vs Sm. Deorajin Debi And Another  on 20 April, 1960 Equivalent citations: 1960 AIR 941, 1960 SCR (з) 590 အမှုတွင်အိန္ဒိယတရားလွှတ်တော်ချုပ်ကအောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်သည်- “Remand order-Interlocutory-Whether can be challenged in appeal from final decree or order-Res judicata” အိန္ဒိယတရားလွှတ်တော်ချုပ်ကစီရင်ချက်စာမျက်နှာ၄တွင်၊မီးသေခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေသ၏သဘောကိုအောက်ပါအတိုင်းပြဆိုသည်- “The principle of res judicata is based on the need of giving a finality to judicial decisions. What it says is that once a res is judicata, it shall not be adjudged again. Primarily it applies as between past litigation and future litigation. When a matter-whether on a question of fact or on a question o...

အမှုတမှု၏အဆင့်တဆင့်ချမှတ်သောဆုံးဖြတ်ချက်သည်၊ထိုအမှု၏နောက်အဆင့်တွင်မီးသေသည်။

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အမှုတမှု၏အဆင့်တဆင့်ချမှတ်သောဆုံးဖြတ်ချက်သည်၊ထိုအမှု၏နောက်အဆင့်တွင်မီးသေသည်။ ————————————————- 1949 BLR ( H C ) 543 ALI HOOSEIN v. W. COOPER AND ONE  Before U Thein Maung, Chief Justice, and U San Maung , J. အမှုတွင်တရားလွှတ်တော်ကအောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်သည်- “Held: Where in a suit for the rede option of a launch the defendant who was the legal representative of the original pledgee, pleaded a sale (which was negatived) and did not plead that he got the launch without the engine, he was barred by the principle of res judicata to plead in execution proceedings that he did not get the engine at all. The executing Court must take the decree as it stands. When the executing court once held an inquiry and held that the judgment-debtor got the suit launch with the engine and he wilfully failed to deliver the engine and issued a warrant of arrest and there was no appeal against the order, the finding is res judicata between the parties in the subsequent...

တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၁၊နည်း၉၀

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဒီကရီကိုဇာရီပြုလုပ်ရာတွင်အိမ်နှင့်မြေကိုလေလံတင်ရောင်းချခြင်း။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၁၊နည်း၉၀အရလေလံတင်ရောင်းချခြင်းကိုပယ်ဖျက်ပေးရန်လျှောက်ထားခြင်း။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၁၊နည်း၉၀အရလျှောက်ထားခွင့်ရှိသူ။ ထိုပုဒ်မအရလျှောက်ထားရာတွင်မည်သည့်အချက်အပေါ်အခြေခံရန်လိုအပ်ခြင်း။ ——————————- 1997 BLR  129  ဦးသိန်း နှင့် ဒေါ်ခင်သန်းထွေးပါ၁၅ တရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးဦးတင်အုံးရှေ့တွင် စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၁၃၂တွင်၊တရားရုံးချုပ်ကအောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်သည်- “တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၂၁၊နည်း၈၉သည်ဒီကရီအတည်ပြုရေးအတွက်ပစ္စည်းရောင်းချခြင်းကိုအတည်မပြုမီတရားရှုံးအားဒီကရီကျငွေနှင့်လေလံဆွဲဝယ်သူကိုလျော်ကြေးပေးခြင်းဖြင့်ရောင်းချမှုကိုပယ်ဖျက်ခွင့်ရရန်၊နောက်ဆုံးအခွင့်အရေးပေးသည့်အနေဖြင့်ပြဌာန်းထားခြင်းဖြစ်သည်။အေအိုင်အာ၊ပီစီ၊၂၉အမှုကိုကြည့်ပါ။” ကိုးကားရည်ညွှန်းသော၊အေအိုင်အာ၊ပီစီ၊၂၉၏အပြည့်အစုံမှာ၊အေအိုင်အာ၊၁၉၄၃၊ပီစီ၊၂၉ဖြစ်သည်။ ————————————— 1943 0 AIR(PC) 29; 1942 70 LawReportsInd.App. 1; 1942 0 Supreme(SC) 28 PRIVY COUNCIL [ON APPEAL FROM THEEAST INDIES] LORD MACMILLAN, LORD ...

ပြုပြင်၍မရသောအမှားများ

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ပြုပြင်၍မရသောအမှားများဆိုသည်မှာ၊အမှုပုံစံမှား၍စွဲခြင်း၊ကျင့်ထုံးမှားယွင်းခြင်းအစရှိသည်တို့ကြောင့်အရေးနိမ့်ခဲ့ရာတွင်ကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်မှု၊မီးသေမှုနှင့်တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပါအခြားတားမြစ်ပိတ်ပင်မှုများကြောင့်အမှုမှန်၊အမှုသစ်ထပ်မံစွဲဆိုခွင့်မရတော့ဘဲအရှုံးနှင့်သာစခန်းသတ်လိုက်ရသဖြင့်အမှားကိုပြုပြင်၍မရတော့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကျူးလွန်ပြီးသောအမှားများကိုဖော်ထုတ်လေ့လာခြင်းဖြင့်ယင်းအမှားမျိုးကိုရှောင်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ကြားဖြတ်အမိန့်များကိုပြင်ဆင်မှုတွင်တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၁၅အရပြင်ဆင်နိုင်ခြင်းရှိမရှိအလျင်စလိုတင်သွင်းခြင်းမပြုရန်သင်ခန်းစာယူသင့်ပါသည်။ မှားယွင်းသောကြားဖြတ်အမိန့်များသည်နောက်ဆုံးအမှု၏အဆုံးအဖြတ်ကိုထိခိုက်စေမည်ဖြစ်လျင်တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၅(၁)အရမူလအမှုတွင်ချမှတ်သောဒီကရီအပေါ်တင်သွင်းသောအယူခံတွင်တင်ပြခွင့်ရှိပါသည်။ အယူခံတရားပြိုင်ဘက်မှအမိန့်၄၁၊နည်း၂၂(၁)အရတင်ပြလျောက်ထားခွင့်ရှိပါသည်။ အမှုတွင်ကာလစည်းကမ်းသတ်ကိစ္စ၊မီးသေသည့်ကိစ္စတို့ကိုအယူခံတွင်တင်ပြခွင့်ရှိပါသည်။ အောက်ရုံးအမိန့်များအပေါ်ပြင်ဆင်မှုတင်သွင်းရာ၌မအောင်မြင်ခြင်းကြောင့်အယူခံတွင်တင်ပြခွင့်ဆုံး...

A I R 1951 Hyderabad 132 စီရင်ထုံးအကြောင်း

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဗဟိုတရားရုံးလက်ထက်ကတွေ့ကြုံခဲ့ရသောအမှုတမှုအကြောင်းဆွေးနွေးလိုပါသည်။ မရွှေ့မပြောင်းနိုင်သောပစ္စည်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍စွဲဆိုသောအမှုတမှုတွင်တရားပြိုင်ဘက်မှတရားလိုစွဲဆိုသောအမှုမှာကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပထမဇယားအမှတ်စဉ်(၁၄၄)အရစည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်ကြောင်းထုချေသည်။ ထိုပြဿနာနှင့်စပ်လျဉ်း၍ပဏာမငြင်းချက်ထုတ်ပြီးကြားနာကာ၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်ခြင်းမရှိဟုဆုံးဖြတ်သည်။ တရားပြိုင်ကဗဟိုတရားရုံးတွင်ပြင်ဆင်မှုလျောက်ထားသောအခါ၊ပြင်ဆင်မှုမှာအကျဉ်းနည်းဖြင့်ပလပ်ခြင်းခံရသည်။ အမှုကိုဆက်စစ်ပြီးတရားလိုအားအနိုင်ပေးသည်။ တရားပြိုင်ကဗဟိုတရားရုံးသို့အယူခံဝင်၍၊မူလအမှုပါသက်သေခံချက်များကိုစိစစ်ကြည့်သောအခါအမှုမှာကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်နေသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ဗဟိုတရားရုံးသည်တရားပြိုင်၏ပြင်ဆင်မှုကိုပလပ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ရာ၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ပြဿနာကိုထပ်မံအဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်ခွင့်ရှိမရှိအကြောင်းပေါ်ပေါက်လာသည်။ ယင်းဥပဒေပြဿနာနှင့်စပ်လျဉ်း၍မြန်မာနိုင်ငံစီရင်ထုံးများတွင်ရှာမတွေ့ရချေ။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌စီရင်ထုံးများတွင်ပင်တခုသာရှာဖွေတွေ့ရသည်။ ရှားရှားပါးပါးစီရင်ထုံးဖြစ်ပြီးအောက်ပါအတိုင်းထုံးဖွဲ့ထားသည်- "Section 105 does no...