ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၃အကြောင်း ————————————— ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၃တွင်၊အောက်ပါအတိုင်းပြဌာန်းထားသည်- [ Subject to the provisions contained in sectiens 4 10 25 (inclusive), every suit instituted after the period of limitation prescribed therefor by the first schedule shall be dismissed, although limitation has not been set up as a defence.] [ ပုဒ်မ၄မှပုဒ်မ၂၅အထိပါရှိသောပုဒ်မများပါပြဌာန်းချက်များနှင့်မဆန့်ကျင်စေဘဲ၊ပထမဇယားတွင်ပြဌာန်းထားသောစည်းကမ်းသတ်ကာလကုန်ဆုံးပြီးမှစွဲဆိုသည့်(တရားမကြီးမှု၊အယူခံမှုနှင့်လျှောက်ထားမှု)တို့ကို၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ချက်ကိုအကြောင်းပြု၍၊ချေပခြင်းမပြုသော်လည်း(ပလပ်ရမည်။)]                  ပထမကဏ္ဍ။          ။တရားမကြီးမှုများ ————————————————————————————— တရားမကြီးမှုအမျိုးအမည်-ကန့်သတ်သည့်ကာလ-အစပြု၍ရေတွက်ရမည့်အခါကာလ ———————————————————————————— ပုဒ်မ၃ပါပြဌာန်းချက်များကို၊အထက်ပါဇယားနှင့်စပ်ဟပ်ဆင်ခြင်ပါက၊ပုဒ်မ၃၌အတိအလင်းပြဌာန်းထားသည့်အတိုင်း၊ပထမ(ပထမကဏ္ဍ)ဇယားရ...

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈တွင်၊ပစ္စည်းလက်ရောက်ရလိုကြောင်းတရားစွဲဆိုခြင်းအတွက်၊အက်ဥပဒေအရကန့်သတ်ထားသည့်ကာလအပိုင်းအခြားကုန်ဆုံးသောအခါတွင်[ထိုပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်ခွင့်သည်လည်းကုန်ဆုံးပြတ်စဲစေရမည်။]ဟုပြဌာန်းထားသည်။ ထိုပုဒ်မ၌ရည်ညွှန်းထားသောလက်ရောက်ရလိုမှုနှင့်သက်ဆိုင်သည့်ပြဌာန်းချက်များတွင်၊အမှတ်စဉ်၁၃၆နှင့်၁၄၄တို့ပါဝင်သည်။ ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈ပါပြဌာန်းချက်ကိုအမှတ်စဉ်၁၃၆နှင့်၁၄၄ပါပြဌာန်းချက်များနှင့်ဆက်စပ်သတ္တုချကြည့်လျင်၊ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈နှင့်သက်ဆိုင်ရန်[တရားလိုသည်လက်ရောက်ရရန်တရားစွဲဆိုသောပစ္စည်းတွင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိသူဖြစ်ကြောင်းထင်ရှားသည်။] အချင်းဖြစ်ပစ္စည်းတွင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိသူမဟုတ်လျှင်၊ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈အရပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်ခွင့်ကုန်ဆုံးပြတ်စဲရန်အကြောင်းမရှိ၍၊ကာလစည်းကမ်းသတ်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈နှင့်သက်ဆိုင်ရန်အကြောင်းမရှိနိုင်။ ထိုသို့ဆိုလျှင်၊အချင်းဖြစ်ပစ္စည်းကိုမပိုင်သူစွဲဆိုသောအမှုသည်၊အမှတ်စဉ်၁၃၆နှင့်ဖြစ်စေ၊အမှတ်စဉ်၁၄၄နှင့်ဖြစ်စေသက်ဆိုင်ရန်အကြောင်းမရှိ။ ———————————————————— 11 Moore I. A. 345  GUNGA GOBIND MUNDUL and ot...

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေသည်၊တရားရုံးတွင်သက်သာခွင့်တောင်းခြင်းကိုပိတ်ပင်ရန်ရည်စူးခြင်းဖြစ်သည်။ သာမန်အားဖြင့်လူများ၏အခွင့်အရေးကိုဆိတ်သုဉ်းအောင်မရည်စူးပါ။ သို့သော်ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈သည်၊မရွှေ့မပြောင်းနိုင်သောပစ္စည်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်သွားသောအခါ၊တရားရုံးတွင်တရားစွဲဆိုခွင့်မရှိရုံမျှမက၊၎င်းတွင်ရှိသောအခွင့်အရေးများကိုလည်းဆိတ်သုဉ်းသွားစေသည်။ အခြားကိစ္စများအတွက်၊မဆိတ်သုဉ်းပါ။ ————————————————- ၁၉၉၅ခုနှစ်၊တရားမအထူးအယူခံမှုအမှတ်၆ ဒေါ်ခင်ဝင်း နှင့် ဒေါ်ခင်ထွေးရီ အမှုတွင်၊စုံညီခုံရုံးကအောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်သည်- [ ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေ၏ယေဘုယျသဘောမှာ၊စည်းကမ်းသတ်ကာလသည်သက်သာခွင့်တောင်းဆိုခြင်းကိုပိတ်ပင်သည်။ရပိုင်ခွင့်ကိုပျက်သုဉ်းစေခြင်းမရှိပေ။ပစ္စည်းလက်ရောက်ရလိုကြောင်းစွဲဆိုသည့်အမှုများနှင့်စပ်လျဉ်းသည့်၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈ပါပြဌာန်းချက်များသည်၊အဆိုပါဥပဒေသဘော၏ခြွင်းချက်ဖြစ်သည်။ ] —————————————————- ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေပုဒ်မ၃တွင်၊ဆိုင်ရာအမှုအတွက်သတ်မှတ်ထားသောစည်းကမ်းသတ်ကာလကုန်လွန်မှစွဲဆိုသောအမှုများကိုပလပ်ရမည်ဟုပြဌာန်းထားသည်။ ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေဇယ...

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဘီမာလန်ဒူးဂို့(ရှ်)အမှု၊၁၉၆၃ မတစ ၅၉၈ အမှုတွင်၊စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ-၆၀၂၌၊တရားရုံးချုပ်၊တရားသူကြီးချုပ်ဦးဘိုကြီးက၊အောက်ပါအတိုင်းမြွက်ဆိုသည်- [မှုခင်းတရပ်ကိုဆုံးဖြတ်ရာ၌၊အဆိုသို့တည်းမဟုတ်၊ချေလွှာတွင်ပါရှိသောအချက်သို့တည်းမဟုတ်၎င်းတို့အနက်တရပ်ရပ်တွင်အန္တောဂတဝင်သောသို့တည်းမဟုတ်ထိုတရပ်ရပ်နှင့်မဆန့်ကျင်ဘဲအညီဖြစ်သောအချက်အပေါ်မူတည်၍၊ဆုံးဖြတ်ရမည်ဆိုသောမူ] [ involve = အန္တောဂတဝင်သည် = အကျုံးဝင်သည် ] ———————————————— ဦးကျော်ဌေးအမှု၊ ၁၉၉၇ မတစ ၁ ( စုံညီ )အမှုတွင်၊စုံညီခုံရုံးကအောက်ပါအတိုင်းမြွက်ဆိုသည်- [အဆိုအချေအပေါ်အမှု၏အနိုင်အရှုံးကိုဆုံးဖြတ်ရမည်ဆိုရာ၌၊အဆိုအချေတွင်တင်ပြထားသောအမှုအကြောင်းအရာသို့မဟုတ်အဆိုအချေပါအမှုအကြောင်းအရာနှင့်ညီညွတ်သောသို့မဟုတ်ယင်းအကြောင်းအရာတွင်အကျုံးဝင်သောအကြောင်းအရာအပေါ်အခြေခံ၍အဆုံးအဖြတ်ပေးရသည်။] ——————————————————- ဦးဂဖူးအမှု၊၁၉၉၁ မတစ ၄၆အမှု၌၊တရားရုံးချုပ်ကအောက်ပါအတိုင်းမြွက်ဆိုသည်- [မူလရုံးအနေဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊အယူခံရုံးအနေဖြင့်သော်လည်းကောင်း၊အဆိုအချေနှင့်ကွဲလွဲသောအမှုကိုဖော်ထုတ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းမပြုရ] ————————————- ဦးဂဖူးအမှုထုံးဖွဲ့ချက်သည်၊...

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အမှုသစ်ဖန်တီးဆုံးဖြတ်ခြင်းကိစ္စ။ အဆိုအချေအပေါ်မူတည်၍၊အမှု၏အနိုင်အရှုံးကိုဆုံးဖြတ်ရခြင်း။ အဆိုအချေတွင်တင်ပြထားသည့်အကြောင်းအရာဆိုသည်မှာမည်သည့်အကြောင်းအရာဖြစ်သနည်း။ ———————————————- မြန်မာနိုင်ငံတွင်နောက်အကျဆုံး၊၁၉၀၉ခုနှစ်၊မတ်လ(၁၅)ရက်နေ့တွင်ဆုံးဖြတ်သော၊အောက်မြန်မာပြည်စီရင်ထုံးများ၊အတွဲ၅၊စာ၇၉အမှု၌၊၁၈၆၆ခုနှစ်၊နိုဝင်ဘာလ(၂-၃)ရက်နေ့တွင်ဆုံးဖြတ်သောပရီဗီကောင်စီ၏စီရင်ထုံးဖြစ်သည့် 11 Moore I. A. 7 စီရင်ထုံးတွင်၊တရားစီရင်ရေးမူတရပ်ကိုထုတ်ဖော်ထုံးပြုခဲ့သည်။ 11 M . I . A . ဆိုသည်မှာ- M သည်ပရီဗီကောင်စီစီရင်ထုံးစာအုပ်ကိုပြုစုထုတ်ဝေသော Moore ဆိုသူဖြစ်ပြီး- I . A . ဆိုသည်မှာ Indian Appeals ၏အတိုကောက်ဖြစ်၍- 11 မှာ Moore ထုတ်ဝေသော စီရင်ထုံးများ၏အတွဲအမှတ်ဖြစ်သည်။ အထက်ပါတရားစီရင်ရေးမူကို၊ဘီမာလန်ဒူးဂို့(ရှ်)အမှု၊၁၉၆၃ မတစ ၅၉၈ အမှုတွင်၊စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ-၆၀၂၌၊တရားရုံးချုပ်၊တရားသူကြီးချုပ်ဦးဘိုကြီးက၊အောက်ပါအတိုင်းမြန်မာဘာသာပြန်ဆိုသည်- [မှုခင်းတရပ်ကိုဆုံးဖြတ်ရာ၌၊အဆိုသို့တည်းမဟုတ်၊ချေလွှာတွင်ပါရှိသောအချက်သို့တည်းမဟုတ်၎င်းတို့အနက်တရပ်ရပ်တွင်အန္တောဂတဝင်သောသို့တည်းမဟုတ်ထိုတရပ်ရပ်...

  ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ မျက်မှောက်ခေတ်တွင်စီရင်ထုံးများကိုပြည့်ပြည့်စုံစုံကိုးကားတင်ပြနိုင်သောရှေ့နေနှင့်ရုံးထိုင်တရားသူကြီးဦးကျော်ဇံဦးကဲ့သို့သောတရားသူကြီးမျိုးကိုအတုခိုးသင့်သည်။ ဦးကျော်ဇံဦးသည်စစ်တွေမြို့သားဖြစ်ပုံပေါ်သည်။ ရေးဖြေဝတ်လုံစာမေးပွဲကိုတနှစ်ထက်မနည်းစော၍အောင်ခဲ့သူဟုသိရသည်။ စာမေးပွဲအောင်ရုံမျှဖြင့်ဝတ်လုံမဖြစ်နိုင်သေး။ ကျောင်းသားများသည်သမ္ဘာရင့်ဝတ်လုံရှေ့နေကြီးများ၊အငြိမ်းစားတရားသူကြီးများနှင့်ညစာအတူစားရသည်ဟုဆိုသည်။ ထိုညစာစားပွဲတွင်ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများက၎င်းတို့၏ဘဝအတွေ့အကြုံကိုပြန်ပြောင်းပြောပြတတ်သဖြင့်ပညာယူရသည်ဟုဆိုသည်။ သတ်မှတ်ထားသောညစာစားပွဲအရေအတွက်ပြည့်အောင်တက်ရောက်ပြီးမှ၊ရေးဖြေစာမေးပွဲအောင်မြင်ထားသောဦးကျော်ဇံဦးသည်ဝတ်လုံဖြစ်လာသည်ဟု၊ဦးကျော်ဇံဦးပြောပြသည်ကိုနားနှင့်ဆတ်ဆတ်ကြားခဲ့သောတရားသူကြီးတဦးကစာရေးသူအားပြန်လည်ဖောက်သည်ချဖူးသည်။ ဝတ်လုံတော်ရရှေ့နေဖြစ်လာပြီးနောက်ဦးကျော်ဇံဦးသည်စစ်တွေခရိုင်အစိုးရရှေ့နေအဖြစ်တောင်ရွက်ခဲ့သည်ဟုသိရသည်။ ထိုစဉ်ကအစိုးရရှေ့နေများနှင့်အစိုးရရှေ့နေရုံးသည်၊အစိုးရအမှုသည်အဖြစ်မပါသောတရားမမှုများတွင်ရှေ့နေလိုက်နိုင်သည်။ ထိုစဉ်ကရှေ့နေချုပ်ရုံးမပေါ်သေး။...