Posts

Showing posts from June, 2022

2006 BLR 95 - ဒေါ်ဥမ္မာ နှင့် ဦးတင့်လွင်ပါ၅ စီရင်ထုံးအဆုံးအဖြတ်ကိစ္စ

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ 2006 BLR 95 ဒေါ်ဥမ္မာ နှင့် ဦးတင့်လွင်ပါ၅ တရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးဦးသက်ထွန်းရှေ့တွင် စီရင်ထုံးအဆုံးအဖြတ်ကိစ္စ အမှုတွင်၊တရားပြိုင်(အယူခံတရားပြိုင်ဦးတင့်လွင်)ဘက်မှအခြားအချက်များအပြင်စွဲဆိုသောအမှုမှာကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်လွန်ကြောင်းတင်ပြရာ၊မူလရုံးကထိုချေပချက်အပေါ်ပဏာမငြင်းချက်ထုတ်နုတ်ပြီးတရားလိုဒေါ်ဥမ္မာဘက်ကိုအနိုင်ပေးဆုံးဖြတ်သည်။ တိုင်းတရားရုံးကမူလရုံး​၏အမိန့်ကိုပြင်ဆင်မှုတွင်အတည်ပြုသည်။ ဥပဒေအမှတ်၆/၂၀၀၈အရပြင်ဆင်ထားသောပုဒ်မ၁၁၅​၏ခြွင်းချက်အရ၊တရားပြိုင်ဦးတင့်လွင်ဘက်မှတိုင်းတရားရုံး​၏အမိန့်အပေါ်တရားရုံးချုပ်တွင်အရေးဆိုခွင့်မရခဲ့။ တရားလိုဒေါ်ဥမ္မာသည်မူလရုံးနှင့်တိုင်းတရားရုံးတွင်အမှုရှုံးသဖြင့်တရားရုံးချုပ်၌ထပ်မံအယူခံတင်သောအခါအယူခံတရားပြိုင်ဦးတင့်လွင်ဘက်မှစည်းကမ်းသတ်ပြဿနာကိုတင်ပြလျှောက်ထားရာတရားရုံးချုပ်ကပုဒ်မ၁၀၅(၂)အရတင်ပြလျှောက်ထားခြင်းကိုလက်ခံစဉ်းစားရန်အကြောင်းမရှိဟုဆုံးဖြတ်သည်။ ပုဒ်မ၁၀၅(၁)ပါ"အယူခံလွှာ၌"ဟူသောစကားရပ်ကအယူခံတရားလိုတင်သွင်းသောအယူခံလွှာကိုရည်ညွှန်းခြင်းဖြစ်ရာထိုသို့အယူခံတရားပြိုင်ဘက်မှတင်ပြခြင်းကိုပုဒ်မ၁၀၅(၁)ကပိတ်ပင်ခြင်းမပြုသည်မှာပြဌာန်းချ...

ဇာရီရုံးကကန့်ကွက်ချက်များကိုပယ်သောအမိန့်သည်အယူခံဝင်ခွင့်ရှိမရှိ

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဇာရီမှု၌တရားရှုံးကအကြောင်းအမျိုးမျိုးပြပြီးကန့်ကွက်ရာတွင်၊ဇာရီရုံးကကန့်ကွက်ချက်များကိုပယ်သောအမိန့်သည်အယူခံဝင်ခွင့်ရှိမရှိ။ ကန့်ကွက်ချက်အားပယ်သောအခါတရားရုံးကအမိန့်၂၁၊နည်း၁၇(၄)အရဒီကရီအမျိုးအစားနှင့်အညီဒီကရီကိုအတည်ပြုရန်အမိန့်ချမှတ်ရမည်ဖြစ်သည်။ လက်ရောက်ပေးအပ်ရန်ဒီကရီကိုဇာရီပြုပေးရန်လျှောက်ထားသောအမှုတွင်၊လက်ရောက်ပေးအပ်စေဟုအမိန့်ချမှတ်ရမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါအမိန့်ကိုအယူခံဝင်ခွင့်ရှိသည်။ သို့သော်ဒီကရီကိုဆက်လက်ဆောင်ရွက်မည်ဆိုသောသာမန်အမိန့်သည်၊အမှုသည်များ​၏အခွင့်အရေးကိုအပြီးအပြတ်ဆုံးဖြတ်ခြင်းမဟုတ်သဖြင့်အယူခံဝင်ခွင့်မရှိနိုင်ကြောင်းအထူးသတိချပ်ရန်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါအမိန့်မျိုးသည်ဒီကရီအတည်ပြုရေးတွင်အထောက်အပံ့အဖြစ်ဆောင်ရွက်သောခြေလှမ်းတလှမ်းမျှသာဖြစ်သည်။ ဒီကရီကိုအမှန်တကယ်ဆောင်ရွက်သောအဆင့်သို့မရောက်သေးကြောင်းမြင်နိုင်သည်။ အမှန်အားဖြင့်အဆိုပါအမိန့်မျိုးသည်အမိန့်၂၁၊နည်း၁၇(၄)တွင်ရည်စူးသောအမိန့်မျိုးမဟုတ်။ ဇာရီလျှောက်လွှာတွင်ဒီကရီကိုမည်ကဲ့သို့အတည်ပြုစေလိုကြောင်းဖော်ပြရသည်။ ဇာရီရုံးကတရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၅၁(က)မှ(င)တွင်ပါဝင်သောမည်သည့်နည်းနှင့်ဒီကရီကိုအတည်ပြုရန်အမိန့်ချမှတ်ရမည်ဖြစ...

ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအယူခံဝင်ခွင့်မရှိသည့်အမိန့်များအကြောင်း၊ 1958 BLR ( H C ) 252

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအယူခံဝင်ခွင့်မရှိသည့်အမိန့်များအကြောင်း ပုဒ်မ၂(၂)တွင်ပါဝင်သော"any question within S. 47"(ပုဒ်မ၄၇၌အကျုံးဝင်သောပြဿနာတရပ်ရပ်)ဆိုသည်မှာ၊တရားနိုင်နှင့်တရားရှုံး(၎င်းတို့​၏အခွင့်အရေးဆက်ခံသူများလည်းပါဝင်သည်)တို့အကြားပေါ်ပေါက်သောပြဿနာသုံးရပ်အနက်တရပ်ရပ်ဖြစ်သည်။ ပြဌာန်းချက်တွင် question ပြဿနာကိုသာရည်ညွှန်းပြီး၊အမှုသည်များကိုမရည်ညွှန်းသော်လည်း၊ပြဌာန်းချက်တရပ်ရပ်ကိုစကားစပ်အရဖတ်ရှုမှသာပြည့်စုံသောအဓိပ္ပာယ်ကိုရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ပုဒ်မ၂(၂)တွင်ပုဒ်မ၄၇ကိုရည်ညွှန်းထားသည်။ ပုဒ်မ၄၇တွင်မည်သူမည်ဝါတို့သည်အမှုသည်များဖြစ်ကြောင်းပါရှိပြီးဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်ပုဒ်မ၂(၂)တွင်ပါဝင်သောပြဿနာသည်ပုဒ်မ၄၇တွင်ရည်ညွှန်းသောအမှုသည်အချင်းချင်းကြားပေါ်ပေါက်သောပြဿနာဖြစ်ကြောင်းရှင်းသည်။ 1984 BLR 229 ဦးကိုရင် နှင့် မောင်ရဲမြင့် အမှုအပါအဝင်စီရင်ထုံးအများအပြားက၊ဇာရီမှုတွင်မည်သူတို့အချင်းချင်းအကြားအငြင်းပွားမှုကိုဆုံးဖြတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊တညီတညွတ်တည်းညွှန်ပြသည်။ သို့သော်ခြွင်းချက်တရပ်ရှိသည်။ ကြားလူ(တတိယပုဂ္ဂိုလ်)ကအပ်ဝရမ်းအားခုခံတားဆီးနှောင့်ယှက်သဖြင့်တရားနိုင်ကအမိန့်၂၁၊နည်း၉၇အရအရ...

အမှုတမှုစီ​၏ဖြစ်ရပ်ကိုကြည့်၍အမှုသည်များ​၏အခွင့်အရေးကိုအပြီးအပြတ်အဆုံးအဖြတ်ပေးရာရောက်လျှင်ဒီကရီအဖြစ်အယူခံဝင်နိုင်သည်

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ 1957 BLR ( H C ) 16 Maung Tha Saing  v. Ma Ain Tha . Before U San Maung , J . အမှုတွင်၊စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၂၀တွင်အောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်၍ဆုံးဖြတ်ထုံးပြုထားသည်- "In my opinion no hard and fast rule can be laid down as to when an order staying an execution will be appealable as a decree under section 2 ( 2) read with section 47 of the Civil Procedure Code . Each case must be decided on the facts and circumstances arising therein. Held : No hard and fast rule can be laid down as to when an order staying an execution will be appealable as a decree under s. 2 ( 2 ) read with s. 47 of the Civil Procedure Code." မောင်သာဆိုင်ကမအိမ်သာအပေါ်အချင်းဖြစ်မြေမှဖယ်ရှားပေးရန်ရရှိထားသည့်ဒီကရီကိုအတည်ပြုရာခရိုင်ဝန်ကထိုမြေကိုအစိုးရကသိမ်းယူရန်စီစဉ်လျက်ရှိသဖြင့်ဇာရီမှုကိုဆိုင်းငံ့ထားရန်မေတ္တာရပ်ခံသောကြောင့်မြို့နယ်တရားရုံးကဇာရီမှုကိုပလပ်လိုက်သည်။ မောင်သာဆိုင်ကပထမအယူခံရုံးတွင်အယူခံဝင်ရာအယူခံရုံးကအခြားအချက်များအပြင်မူလရုံး​၏အမိန့်ကိုအယူခံဝင်ခွင့်မရှိဟုအကြောင်းပြကာအယူခံကိုပ...

ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအမိန့်များ

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အယူခံဝင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ပိုမိုပြဿနာတက်သောကိစ္စမှာ၊ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအမိန့်များဖြစ်သည်။ အဆိုပါကိစ္စတွင်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၂(၂)အားအဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူရာတွင်လွဲမှားစရာအကြောင်းတရပ်ရှိနေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၂(၂)တွင်၊ပုဒ်မ၄၇၌အကျုံးဝင်သောပြဿနာတရပ်ရပ်​၏အဆုံးအဖြတ်ကိုရည်ညွှန်းထားသည်။ အဆိုပါပြဿနာများမှာ၊ဒီကရီကိုအတည်ပြုခြင်း၊ဒီကရီအရပေးဆပ်ခြင်းနှင့်ဒီကရီကိုကျေအေးပြေငြိမ်းအောင်ပြုခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ အဆိုပါပြဿနာတရပ်ရပ်နှင့်ပတ်သက်ပြီး၊တရားနိုင်နှင့်တရားရှုံး(ထိုသူတို့​၏အခွင့်အရေးဆက်ခံသူများလည်းပါဝင်သည်)အချင်းချင်းအငြင်းပွားမှုဖြစ်ရမည်။ အမိန့်၄၃၊နည်း၁(ဈ)မှ(ည)အထိပါဝင်သောအမိန့်များသည်ဒီကရီမဟုတ်၊အယူခံဝင်ခွင့်ရှိသောအမိန့်များသာဖြစ်ကြောင်းရှင်းလင်းပါသည်။ ကျန်အမိန့်များတွင်၊အမှုသည်များ​၏အခွင့်အရေးကိုအပြီးအပြတ်ဆုံးဖြတ်သောအမိန့်နှင့်အပြီးအပြတ်ဆုံးဖြတ်ပေးရာမရောက်သောအမိန့်ဟူ၍နှစ်မျိူးနှစ်စားခွဲခြားနိုင်သည်။ အမှုသည်များ​၏အခွင့်အရေးကိုအပြီးအပြတ်ဆုံးဖြတ်သောအမိန့်သာလျှင်၊ပုဒ်မ၂(၂)တွင်အကျုံးဝင်သည်။ 1953 BLR ( S C ) 55 Ma Hla Yi  v.  Ma Than Sein and two...

ဒီကရီ၊အယူခံဝင်နိုင်သောအမိန့်၊ဒီကရီလည်းမဟုတ်အယူခံဝင်နိုင်သောအမိန့်လည်းမဟုတ်သည့်အမိန့်

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဒီကရီကိုတရားရုံးအဆင့်ဆင့်တွင်၊တဆင့်ပြီးတဆင့်အယူခံဝင်နိုင်သည်။ တရားမကြီးမှုသို့မဟုတ်ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောဆုံးဖြတ်ချက်များသည်သုံးမျိုးသုံးစားရှိသည်။ ၎င်းတို့မှာ- ( ၁ )ဒီကရီ ( ၂ )အယူခံဝင်နိုင်သောအမိန့် ( ၃ )ဒီကရီလည်းမဟုတ်၊အယူခံဝင်နိုင်သောအမိန့်လည်းမဟုတ်သည့်အမိန့် အယူခံဝင်ခွင့်ရှိသောအမိန့်များကို၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၄နှင့်အမိန့်၄၃၊နည်းတွင်ဖော်ပြထားသဖြင့်ပြဿနာမရှိနိုင်။ ဒီကရီဟုတ်မဟုတ်အငြင်းပွားဖွယ်ရာပေါ်ပေါက်တတ်သော်လည်း၊ဒီကရီ​၏အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ကိုလေ့လာလျှင်ရှင်းလင်းစွာသိရှိနိုင်သည်။ အမှုတွင်အငြင်းပွားသောအကြောင်းအရာအားလုံးသို့မဟုတ်တခုခုနှင့်ဆက်စပ်၍အမှုသည်များ​၏အခွင့်အရေးကိုအပြီးအပြတ်ဆုံးဖြတ်ပေးသောဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်သည်။ အမှုကိုအမှုသွားအမှုလာအရပလပ်သောဆုံးဖြတ်ချက်၊တရားလိုစွဲဆိုသည့်အတိုင်းသက်သာခွင့်ပေးသောဆုံးဖြတ်ချက်များသည်ဒီကရီဖြစ်ကြောင်းနားလည်နိုင်သည်။ 1967 BLR 489 မောင်ထန်ခုပ်ပါ၃ နှင့် ဦးလွှန်းထမ်း တရားသူကြီးချုပ်ဒေါက်တာမောင်မောင်၊တရားသူကြီးဦးချစ်နှင့်တရားသူကြီးဦးစိန်သင်းတို့ရှေ့တွင် အမှုတွင်၊ဒီကရီ​၏သဘောသဘာဝကိုမြန်မာဘာသာဖြင့်အောက်ပါအတိုင်းထုံးဖွဲ့ပြထားသည...

ဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအမိန့်များကိုမကျေနပ်၍အထွေထွေအယူခံဝင်ရောက်ပြီးလျှင်ဘာဆက်တက်ရမည်လဲ

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အယူခံဆိုသည်မှာမူလအမှုဒီကရီဖြစ်လျှင်ပုဒ်မ၉၆အရပထမအယူခံဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသည်။ သို့သော်တရားလွှတ်တော်ကတရားမမူလမှုစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကိုကျင့်သုံးချမှတ်ခဲ့သည့်ဒီကရီတရပ်ရပ်သို့မဟုတ်အပြီးသတ်အမိန့်ကိုပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့ပုဒ်မ၁၀၉(ခ)အရအယူခံဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသည်။ သို့သော်အမိန့်များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ပုဒ်မ၁၀၄( ၁ )နှင့်အမိန့်၄၃၊နည်း၁တွင်အကျုံးဝင်လျှင်တရားမအထွေထွေအယူခံဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသော်လည်း၊အဆိုပါအထွေထွေအယူခံမှုများသည်တကြိမ်သာအယူခံဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသည်။ နောက်ထပ်တက်လျှင် ပြင်ဆင်မှုသာဝင်ရောက်ခွင့်ရှိသည်။ အဓိကပြဿနာမှာဇာရီမှုတွင်ချမှတ်သောအမိန့်များကိုမကျေနပ်၍အထွေထွေအယူခံဝင်ရောက်ပြီးလျှင်ဘာဆက်တက်ရမည်ဆိုသည်ကိုသာမာန်အသိမျှနှင့်မသိနိုင်၊မခွဲခြားနိုင်ပါ၊ပညာသားပါပါသိရသောအသိမျိုးဖြစ်သည်။  ဥပမာ-အမိန့်သည်ပုဒ်မ၄၇၊ပုဒ်မ၂( ၂ )တွင်အကျုံးဝင်လျှင်ဒုတိယအယူခံဝင်ခွင့်ရှိသည်။ MAPWA v. MAHOMED TAMBI and one   ( Rangoon Series ) Vol . 1 , Page 533 ( 544 ) အမှုတွင်အောက်ပါအတိုင်းဆုံးဖြတ်ထားသည်။ "  Practice - Second appeal - Application under section 47 , Civil Procedure Code ( ...