Posts

Showing posts from February, 2022

ဦးတင်လတ်အမှု၊၂၀၀၁ မတစ ၂၁၆ ( အထူးခုံရုံး )

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဦးတင်လတ်အမှု၊၂၀၀၁မတစ၂၁၆(အထူးခုံရုံး)အမှုတွင်၊မူလတရားရုံးကထုတ်ဆင့်ထားသောယာယီတားဝရမ်းကိုတရားရုံးချုပ်ကအယူခံတွင်ပယ်ဖျက်လိုက်ရာထိုအမိန့်အပေါ်တင်သွင်းသောအယူခံတွင်တရားရုံးချုပ်ကချမှတ်သောအမိန့်သည်၊၂၀၀၀ပြည့်နှစ်၊တရားစီရင်ရေးဥပဒေပုဒ်မ၇ပါအဓိပ္ပာယ်အရအပြီးသတ်အမိန့်ဟုတ်မဟုတ်အငြင်းမပွား။အထူးအယူခံခုံရုံးကတရားရုံးချုပ်​၏အမိန့်ကိုပယ်ဖျက်ပြီး၊မူလတရားရုံးအမိန့်ကိုပြန်လည်အတည်ပြုသည်။ E. S. W. C. Company နှင့် ဦးသန်းဝင်း၊၂၀၀၅၊မတစ၊၆၄အမှုတွင်၊အထူးအယူခံခုံရုံးကဒေါ်မြရင်အမှုကိုကိုးကားပြီးနောက်ထုံးဖွဲ့သည်။ ဒေါ်မြရင်အမှုသည်၊E. S. W. C. အမှုနှင့်ဖြစ်ရပ်ချင်းမတူ။ ယာယီတားဝရမ်းလျှောက်ထားခြင်းသည်သီးခြားအမှုဖြစ်သည်။တရားရုံးများလက်စွဲအပိုဒ်၂၈၄ပါညွှန်ကြားချက်အရ၊ထိုကိစ္စကိုတရားမကြီးမှုတွင်ဆောင်ရွက်ရခြင်းဖြစ်သည်။ ယာယီတားဝရမ်းထုတ်ပေးခြင်းသည်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေအမိန့်၃၉နှင့်သက်ဆိုင်ပြီး၊ထာဝရတားဝရမ်းထုတ်ပေးသည့်ကိစ္စမှာမူ၊သီးခြားသက်သာခွင့်အက်ဥပဒေပုဒ်မ၅၄ပါသီးခြားပြဌာန်းချက်နှင့်သက်ဆိုင်သည်။ ယာယီတားဝရမ်းထုတ်ဆင့်သောအမိန့်ကိုချမှတ်ပြီးနောက်တရားမကြီးမှုကိုဆက်လက်စစ်ဆေးဆုံးဖြတ်ရန်ရှိသည်မှာမှန်​၏။သို့ရာ...

တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉(က)ပါအပြီးသတ်အမိန့်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၇(က)ပါအမှု(case)သည်၊တရားမကြီးမှု(suit)အပြင်၊ဇာရီမှု၊ပုဒ်မ၁၄၄အရလျှောက်ထားမှု၊သေတမ်းစာအတည်ပြုမှုများ၊အုပ်ထိန်းမှုဆိုင်ရာအမှုများ၊အင်ဆော်လဝင်စီမှုများ(မသန်းစိန်အမှု၊၁၉၄၁၊ရန်ကုန်၊၂၄၆ကိုကြည့်ပါ။)နှင့်အခြားမှုခင်းများအကျုံးဝင်သည်။ သေတမ်းစာအတည်ပြုမှုများအစရှိသည့်အမှုများတွင်ချမှတ်သောအမိန့်များမှာ၊ဒီကရီများမဟုတ်ဘဲအမိန့်များသာဖြစ်ကြသည်။ ထိုအမိန့်များကိုဆိုင်ရာအက်ဥပဒေအသီးသီးအရအယူခံဝင်ခွင့်ရသည်ဖြစ်ရာ၊မူလတရားရုံးကချမှတ်သောအမိန့်တို့သည်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၂(၂)​၏အဓိပ္ပာယ်အရဒီကရီမဟုတ်သဖြင့်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉(က)ပါအပြီးသတ်အမိန့်သည်ထိုအမှုများမှတင်သွင်းသောတရားလွှတ်တော်အယူခံ၌ချမှတ်သည့်အမိန့်များဖြစ်ဟန်တူသည်။တရားမကြီးမှုများမှပေါ်ပေါက်သည့်အမိန့်များဖြစ်ဟန်မတူ။ ယခင်တရားလွှတ်တော်မူလဘက်ဌာနသည်တရားမကြီးမှုများကိုသာမကအထက်၌ဖော်ပြခဲ့သောသေတမ်းစာအတည်ပြုမှုအစရှိသောမူလမှုများကိုလည်းစီရင်ခဲ့သည်။ တရားမကြီးမှုတွင်ချမှတ်သောဒီကရီကိုတရားလွှတ်တော်ချုပ်၌အယူခံဝင်ရန်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉(ခ)၌ခွင့်ပြုထားသည်။ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉(ခ)ပါအပြီးသတ်အမိန့်...

တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၇(၁)တွင်ပြဌာန်းထားသောအယူခံတရားရုံး​၏အာဏာများ

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၇(၁)တွင်ပြဌာန်းထားသောအယူခံတရားရုံး​၏အာဏာများမှာအောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်- (က)အမှုကိုအပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်ပိုင်ခွင့်(to determine a case finally) (ခ)အမှုကိုပြန်လည်စစ်ဆေးပိုင်ခွင့်(to remand a case) (ဂ)ငြင်းချက်များထုတ်၍စစ်ဆေးပိုင်ခွင့်(to frame issues and refer them for trial) (ဃ)နောက်ထပ်သက်သေခံချက်ရယူပိုင်ခွင့်သို့မဟုတ်ထိုသို့ရယူရန်ဆင့်ဆိုပိုင်ခွင့်(to take additional evidence or to require such evidence to be taken) ပုဒ်မခွဲ(က)ပါ"a case"သည်အယူခံတရားရုံးသို့ဝင်ရောက်သောအမှု(case)ဖြစ်သည်။အယူခံ(appeal)မဟုတ်။အယူခံဝင်သည့်အမှုကိုအပြီးသတ်စီရင်သောအဆုံးအဖြတ်ဖြစ်သည်။အယူခံမှုကိုအပြီးသတ်စီရင်သောအဆုံးအဖြတ်မဟုတ်။ ပုဒ်မခွဲ(ခ)အရချမှတ်သော"remand"အမိန့်သည်ပုဒ်မခွဲ(က)တွင်အကျုံးမဝင်။ထိုအမိန့်သည်အပြီးသတ်အမိန့်မဟုတ်ကြောင်းပုဒ်မခွဲ(က)နှင့်(ခ)ပါကွဲပြားသောအာဏာများအရပေါ်လွင်သည်။ ဒေါ်မြရင်အမှုတွင်၊"ပဏာမဥပဒေပြဿနာကိုဆုံးဖြတ်ပြီးသည်နှင့်အမှုပြီးပြတ်လျှင်လည်း၊ယင်းပြဿနာကိုဆုံးဖြတ်ခြင်းသည်တမှုလုံးကိုဆုံးဖြတ်သည်မည်​၏။ယင်းပြဿနာဖော်ထုတ်ခြင်းမှားယွင...

ဒေါ်မြရင်အမှုတွင်ကာလစည်းကမ်းသတ်ပြဿနာနှင့်စပ်လျဉ်းသောငြင်းချက်သည်အမှုကိုဆုံးဖြတ်ရာ၌ပဓာနကျသောငြင်းချက်ဖြစ်သည်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဒေါ်မြရင်အမှုတွင်၊ကာလစည်းကမ်းသတ်ပြဿနာနှင့်စပ်လျဉ်းသောငြင်းချက်သည်အမှုကိုဆုံးဖြတ်ရာ၌ပဓာနကျသောငြင်းချက်ဖြစ်သည်။ ထိုစွဲဆိုသောအမှုကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်သည်ဟုဆုံးဖြတ်နိုင်လျှင်၊တရားမကြီးမှုကိုဆုံးခန်းတိုင်စေနိုင်ပြီး၊အခြားငြင်းချက်များကိုစစ်ဆေးရသည့်ဒုက္ခကိုအဆုံးသတ်နိုင်သည်မှာမှန်​၏။ သို့ရာတွင်ကာလစည်းကမ်းသတ်ပြဿနာကိုဆုံးဖြတ်သောအယူခံတရားရုံး​၏အမိန့်သည်တရားမကြီးမှုကိုအဆုံးသတ်စေနိုင်သည့်အမိန့်မဟုတ်နိုင်။ အဗ္ဗဒူ(လ်)ရာမန်စီရင်ထုံးအရဆိုလျှင်၊အယူခံတရားရုံး​၏ရီမန်အမိန့်သည်၊ဒေါ်မြရင်တို့အပေါ်စွဲဆိုသောအမှုကိုအသက်ဆက်ပေးရာရောက်သည်။ထိုရှုထောင့်မှကြည့်လျှင်ဒေါ်မြရင်တို့အပေါ်စွဲဆိုသောအမှုသည်ဆုံးခန်းမတိုင်သေး။ ဒေါ်မြရင်အမှု၌၊အမှုကိုအပြီးသတ်စေသောပြဿနာ(စွဲဆိုသောအမှုကာလစည်းကမ်းသတ်ကျော်မကျော်ပြဿနာ)အပေါ်၊အယူခံရုံးက"အပြီးသတ်အမိန့်ကိုချမှတ်လျှင်ပုဒ်မ၆တွင်အကျုံးဝင်သောအပြီးသတ်အမိန့်ဖြစ်သည်"ဟုဆုံးဖြတ်သည်။ စွဲဆိုသောတရားမကြီးမှုဆုံးခန်းတိုင်ရောက်မသွားခြင်းကိုမူမဆင်ခြင်၊အယူခံရုံး​၏အမိန့်ပြီးဆုံးခြင်းကိုသာအလေးထားသည်။ အကယ်၍အယူခံရုံးကမူလရုံးနည်းတူဒေါ်မြရင်တို့အပေါ်စွဲဆိုသောအမှုမှာ၊ကာလ...

အပြီးသတ်အမိန့်​၏အဓိပ္ပာယ်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အပြီးသတ်အမိန့်​၏အဓိပ္ပာယ် တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉(က)ပါ" final "ဟူသောစကားလုံးကို၊ ပရီဗီကောင်စီက၊အဗ္ဗဒူ(လ်)ရာမန်အမှု၊ရန်ကုန်အတွဲ၁၁၊စာ၅၈စီရင်ထုံး၌အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ကို၊တရားရုံးချုပ်ကဒေါ်မြရင်အမှု၊၁၉၇၀မတစ၂၃၂စီရင်ထုံး၌၊ယခင်ပြည်ထောင်စုတရားစီရင်ရေးဥပဒေပုဒ်မ၆ပါ"အပြီးသတ်"ဆိုသောစကားရပ်ကိုအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုရာ၌လက်မခံဘဲ၊ကွဲလွဲဆုံးဖြတ်သည်။ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်ကမည်သည့်အမြင်ကိုလက်ခံပါမည်လဲ?။ မြန်မာစာအဖွဲ့ဦးစီးဌာနကထုတ်ဝေသောအင်္ဂလိပ်-မြန်မာအဘိဓာန်(၂၀၀၆ခုနှစ်ထုတ်)စာမျက်နှာ၅၁၀တွင်" final "ဟူသောစကားရပ်ကို"နောက်ဆုံး"၊"အပြီးသတ်"ဟုမြန်မာဘာသာပြန်သည်။ မြန်မာစာအဖွဲ့ကထုတ်ဝေသောမြန်မာအဘိဓာန်အကျဉ်းချုပ်အတွဲ၅၊စာမျက်နှာ၈၈တွင်"အပြီးသတ်"(ကြိယာ)"ပြီးဆုံးစေသည်"၊"အဆုံးသတ်သည်"ဟုအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုပြီး"ဤဂါထာဖြင့်ဒေသနာတော်ကိုအပြီးသတ်တော်မူ​၏"ဟုကျမ်းအကိုးအကားဖြင့်ဥပမာပြထားပါသည်။ ထိုစကားရပ်ကိုပင်(ကြိယာဝိသေသန)"ပြီးဆုံးသည့်တိုင်အောင်"၊"နောက်ဆုံး"ဟူ၍လည်းကောင်း(နာမ်)"ပြီးဆုံ...

အပြီးသတ်အမိန့်ကိုအဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူသောပြဿနာအပေါ်၊တရားရုံးချုပ်နှင့်ပရီဗီကောင်စီတို့ထားရှိသောဆန့်ကျင်ဘက်အမြင်များ။

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ "အပြီးသတ်အမိန့်"ကိုအဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူသောပြဿနာအပေါ်၊တရားရုံးချုပ်နှင့်ပရီဗီကောင်စီတို့ထားရှိသောဆန့်ကျင်ဘက်အမြင်များ တရားရုံးချုပ်​၏အမြင် ဒေါ်မြရင်အမှု၊စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၂၄၁တွင်"အပြီးသတ်အမိန့်"ကိုအဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူသည့်တရားရုံးချုပ်​၏အမြင်ကိုပြဆိုထားသည်။ ပရီဗီကောင်စီဆုံးဖြတ်ရသောအမှုဖြစ်စဉ် ဒီ၊ကေ၊ကာစင်နှင့်သားများ နှင့် ဗွီ၊အမ်၊အဗ္ဗဒူလ်ရာမန်၊ 8 Ran 441 အယူခံမှုကိုပေါ်ပေါက်စေသောမူလမှုတွင်၊ကာစင်နှင့်သားများအစုစပ်လုပ်ငန်းကအဗ္ဗဒူလ်ရာမန်အပေါ်၊၎င်းမတရားပြုလုပ်ခြင်းကြောင့်အသရေပျက်ရသည်ဟုဆိုကာလျော်ကြေးရလိုမှုစွဲဆိုဆဲ၌လူမွဲအဖြစ်ကြေညာခြင်းခံရသဖြင့်၊တရားစွဲဆိုခွင့်မှာရန်ကုန်အင်ဆော်လဝင်စီအက်ဥပဒေပုဒ်မ၁၇အရလူမွဲပစ္စည်းထိန်းထံသက်ရောက်သည်ဟုတင်ပြသောကြောင့်၊လူမွဲပစ္စည်းထိန်းဝန်ကိုတရားလိုတဦးအဖြစ်ထည့်သွင်းသည်။၎င်းကတရားလိုလူမွဲထံမှအမှုကိုဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရာ၌ကုန်ကျမည့်စရိတ်အတွက်အာမခံတောင်းရာမရသဖြင့်အမှု၌ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန်ငြင်းဆိုရာမှစွဲဆိုသောအမှုပလပ်ခြင်းခံရသည်။ တရားလိုတင်သွင်းသောအယူခံ 8 Ran 441 တွင်၊တရားလွှတ်တော်ခုံရုံးကလူမွဲဖြစ်သူအချင်းဖြစ်လျော်ကြေးရခွင့်သည်၊ရန်ကုန...

စီရင်ချက်ရေးခြင်းသည်အတတ်ပညာတရပ်ဖြစ်သည်ကိုမမေ့အပ်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ 1954 BLR ( HC ) 103 ( DB ) ( Tan Keat Khang and one  v.  Ma Thein Shin and seven others ) Before U San Maung and U Thaung Sein , JJ.  စီရင်ထုံးမှာ၊တရားလွှတ်တော်ခုံရုံးကတရားမပထမအယူခံမှုတွင်ချမှတ်သောစီရင်ချက်ကိုထုံးပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။ ခုံရုံး​၏အဆုံးအဖြတ်ကို၊ယခင်တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကအယူခံတွင်ပယ်ဖျက်သောစီရင်ချက်ကို၊  1955 BLR ( SC ) 85 ( Ma Thein Shin and four  v.  Tan Keet Khang and four ) Present : U Thein Maung , Chief Justice of the Union of Burma , Mr . Justice Myint Thein and Mr . Justice Chan Htoon. ) တွင်ထုံးပြုထားသည်။ ယင်းစီရင်ချက်နှစ်ရပ်တွင်အမှုဇာတ်လမ်းဖော်ပြပုံချင်းမတူ။ အမှုတွင်ပေါ်ပေါက်သည့်ဥပဒေပြဿနာအပေါ်ဆုံးဖြတ်ချက်များမှာလည်းဖြောင့်ဖြောင့်ကြီးဆန့်ကျင်ကွဲပြားသည်ကိုတွေ့ရပါမည်။ စီရင်ချက်များ​၏အရသာကိုမခံစားမိသော်၊တရားသူကြီးသည်စီရင်ချက်ကောင်းကောင်းရေးတတ်ရန်မျှော်လင့်၍မရနိုင်။ စီရင်ချက်ရေးခြင်းသည်အတတ်ပညာတရပ်ဖြစ်သည်ကိုမမေ့အပ်။

အယူခံကိုပလပ်လျှင်ရေစုန်ဆုံးဖြတ်ခြင်းဖြစ်ပြီး၊အယူခံကိုခွင့်ပြုလျှင်ရေဆန်ဆုံးဖြတ်ရခြင်းဖြစ်သည်

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အထူးအယူခံမှုများမှာတချိန်ကပရီဗီကောင်စီ၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်နှင့်တရားရုံးချုပ်(၁၉၆၂မှ၁၉၇၃ခုနှစ်ကုန်အထိတည်ထောင်ခဲ့သည်)တို့ကစီရင်ခဲ့သောအမှုများဖြစ်ကြရာ၊တရားရေးအကြံပေးများသည်အနည်းဆုံးတရားရုံးချုပ်တရားသူကြီးများ​၏ဥပဒေပညာအဆင့်အတန်းမှီမှသာလျှင်၊ကျေနပ်ဖွယ်ကောင်းသောတရားစီရင်ရေးစနစ်ဖြစ်ထွန်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ကောင်းမြတ်သောမနသိကာရဖြင့်ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ တရားရေးအကြံပေးများသည်စီရင်ချက်မူကြမ်းတွင်ဆိုင်ရာပြဌာန်းချက်များကိုဦးစွာရေးချပြီး၊ဆိုင်ရာအမှု​၏ဖြစ်ရပ်နှင့်ချိန်ထိုးအဖြေထုတ်လျှင်အမှားကိုမကျူးလွန်မိတန်ရာ။ 1954 BLR ( SC )52တွင်ရည်ညွှန်းထားသော၊အတ္တနောမတိမိမိသဘောဖြင့်ဆုံးဖြတ်ခြင်း​၏ဆိုးကျိုးဖြစ်သည်။ စီရင်ထုံး​၏ခေါင်းစီးစီရင်ထုံးပေါင်းချုပ်များသာဖတ်သောတရားရေးအကြံပေးတို့သည်လည်း၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်ကညွှန်ပြသောတရားစီရင်ရေးမူကိုသိရန်အကြောင်းမရှိ။ ထိုစကားရပ်ကိုဖတ်ရုံသာဖတ်ပြီး၊မြန်မာအဘိဓာန်အကျဉ်းချုပ်တွင်အဓိပ္ပာယ်ရှာဖွေရန်ပျက်ကွက်ပါကလည်း၊တရားရုံးများကလိုက်နာအပ်သည့်တရားစီရင်မှုမူကိုနှလုံးသွင်းမိမည်မဟုတ်။ တရားရေးအကြံပေးစနစ်ဖြင့်တရားစီရင်ခြင်း​၏အားနည်းချက်ကိုအထင်အရှားတွေ့မြင်နိုင်သည်။ တရာ...

တိုင်းတရားရုံးကအမှုကို remand လုပ်ခြင်းသည်တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၅၁အရဖြစ်သည်

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ တိုင်းတရားရုံးကအမှုကိုremandလုပ်ခြင်းသည်တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၅၁အရဖြစ်သည်။ ထိုအမိန့်ကိုတရားရုံးချုပ်တွင်ပုဒ်မ၉၆အရဖြစ်စေ၊ပုဒ်မ၁၀၄အရဖြစ်စေအယူခံဝင်ခွင့်မရှိ 1963 BLR 1 ။ တိုင်းတရားရုံး​၏အဆုံးအဖြတ်သည်အထင်အရှားမှားယွင်းသည်ဖြစ်၍တရားရုံးချုပ်သည်အယူခံကိုပြင်ဆင်မှုအဖြစ်ပြောင်းလဲဆုံးဖြတ်သင့်သည်၊သို့မဟုတ်၊1951 BLR ( HC )394( DB )စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၃၉၈တွင်ပြဆိုထားသကဲ့သို့၊အယူခံလွှာကိုပြင်ဆင်မှုလျှောက်လွှာအဖြစ်မှတ်ယူ၍အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်သည်။ စာရေးသူ​၏တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေ(ပထမတွဲနှင့်ဒုတိယတွဲ)(၂၀၁၀ပြည့်နှစ်ထုတ်)စာမျက်နှာ၁၉၄ကိုကြည့်ပါ။ တိုင်းတရားရုံးကအမှုကိုပြန်လည်စစ်ဆေးစေသောအမိန့်ကိုတရားရုံးချုပ်တွင်အယူခံဝင်ခွင့်မရှိသဖြင့်၊တရားမဒုတိယအယူခံမှုဖြင့်မှားယွင်းဖွင့်လှစ်မိသောအယူခံတွင်၊တရားရုံးချုပ်ကဘာမျှဆောင်ရွက်ခွင့်မရှိချေ။ 1963 BLR 1 စီရင်ထုံးသည်သာဓကဖြစ်သည်။ တရားဝင်သောအယူခံ( competent appeal )ဖြစ်ပါမှယင်းအယူခံမှုကိုစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာရှိမည်။ အယူခံဝင်လိုသောဒီကရီမိတ္တူကိုပူးတွဲ၍အယူခံလွှာကိုတင်သွင်းခြင်းမပြုလျှင်ထိုအယူခံသည်တရားဝင်သောအယူခံမဟုတ်ဟုထုံးဖွဲ့သော1962 BLR( CC )152အမှုသ...

အဆိုလွှာအားပလပ်ကြောင်းဆုံးဖြတ်ခြင်းသည်ဥပဒေနှင့်ညီမညီပြဿနာ

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အဆိုလွှာအားပလပ်ကြောင်းဆုံးဖြတ်ခြင်းသည်ဥပဒေနှင့်ညီမညီပြဿနာ တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၄၇​၏ရှင်းလင်းချက်တွင်"suit has been dismissed."ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမိန့်၉၊နည်း၈တွင်"The Court shall make an order that the suit be dismissed"ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမိန့်၉၊နည်း၉(၁)တွင်"where a suit is dismissed under rule 8"ဟူ၍လည်းကောင်း၊ အမိန့်၂၂၊နည်း၉(၁)တွင်"Where a suit xxxxx is dismissed"ဟူ၍လည်းကောင်းပြဌာန်းထားခြင်းတို့ကိုထောက်ချင့်ပါက၊တရားမကြီးမှုကိုပလပ်သည်ဟူသောအသုံးအနှုန်းကိုတစိုက်မတ်မတ်သုံးကြောင်းမြင်သာသည်။ အဆိုလွှာကိုပလပ်သည်ဆိုသောအသုံးအနှုန်းမရှိပါ။ အမိန့်၇၊နည်း၁၁တွင်"The plaint shall be rejected"ဟုပြဌာန်းထားပါသည်။ အဆိုလွှာကိုပလပ်သည်ဟုမသုံးပါ။ပယ်သည်ဟုသာသုံးပါသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းတရားသူကြီးတဦးသည်အယူခံမှုတမှုကိုဆုံးဖြတ်ရာ၌အဆိုလွှာကိုပလပ်သည်ဟုအမိန့်ချမှတ်ဖူးသည်။ထိုတရားသူကြီးသည်ယခုအခါတရားလွှတ်တော်တခုတွင်တရားသူကြီးချုပ်အဖြစ်အမှုထမ်းနေသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည်၊၁၉၉၂ခုနှစ်၊တရားမအထူးအယူခံမှုအမှတ်၃၈(ဒေါ်ကြည်ပါ၃ နှင့် ဦးဝင်းမြင့်ပါ၂)တွင်ချမှတ်သေ...

အမိန့်၇၊နည်း၁၁​၏အဖွင့်စာပိုဒ်ပါ shall be rejected ဟူသောပြဌာန်းချက်သည်မလွဲမသွေလိုက်နာရမည့်အာဏတ္တိကပြဌာန်းချက်ဖြစ်သည်

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ တရားမကြီးမှုကိုစစ်ဆေးခြင်းမပြုဘဲ၊အဆိုလွှာကိုစောစောစီးစီးပယ်ချနိုင်ရန်၊အမိန့်၇၊နည်း၁၁တွင်ပြဌာန်းထားသည်။ နည်း၁၁​၏အဖွင့်စာပိုဒ်ပါ shall be rejected ဟူသောပြဌာန်းချက်သည်မလွဲမသွေလိုက်နာရမည့်အာဏတ္တိကပြဌာန်းချက်ဖြစ်သည်။ သီပေါမင်းနန်းမကျမီလပိုင်းအလို၁၈၈၅ခုနှစ်၊ဇွန်လ၅ရက်နေ့တွင်ဆုံးဖြတ်သော SJLB 365 စီရင်ထုံး၌၊အဆိုလွှာကိုစက်ရုပ်သဖွယ်လက်ခံရန်မဟုတ်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၅၃နှင့်၅၄(ယခုအမိန့်၇၊နည်း၁၁)တို့အရ၊တရားရုံးသည်အဆိုလွှာကိုအရေးယူဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုမီဆင်ခြင်သုံးသပ်ရမည်( the court shall consider the plaint before action is taken upon it. )ဟုစီရင်ထုံး၌လမ်းညွှန်ခြင်းသည်၊အမိန့်၇၊နည်း၁၁​၏အဖွင့်စာပိုဒ်ပါ shall be rejected ဟူသော၊မလွဲမသွေလိုက်နာရမည့်အာဏတ္တိကပြဌာန်းချက်ကိုမီးမောင်းထိုးပြခြင်းဖြစ်သည်။ SJLB 365 Nga Shwe Win  v. Nga Chan E Before W. F. Meres , Esq. Civil Appeal No. 27 , 1885.June 5. Act XIV , 1882 ( Code of Civil Procedure ) , ss. 53 and 54 - Receiving plaints. The duty of receiving plaints in civil suits is not merely a mechanical operation. Sections 53 a...

အဆိုလွှာကိုပယ်ခြင်း​၏အကျိုးသက်ရောက်မှုနှင့်အမှုကိုပလပ်ခြင်း​၏အကျိုးသက်ရောက်မှု

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ အဆိုလွှာကိုပယ်ခြင်း​၏အကျိုးသက်ရောက်မှုနှင့်အမှုကိုပလပ်ခြင်း​၏အကျိုးသက်ရောက်မှုတို့သည်ကွဲပြားခြားနားသည်။ အဆိုလွှာကိုပယ်ခြင်းသည်တရားလိုအနေဖြင့်တရားစွဲဆိုရန်အကြောင်းတရပ်တည်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍အမှုထပ်မံစွဲဆိုခြင်းကိုပိတ်ပင်ခြင်းမပြု။ အဆိုလွှာကိုပယ်ခြင်းသည်အမှု​၏အခြေခံကိုရုပ်သိမ်းလိုက်သည်ဖြစ်၍အမှုကိုအလျဉ်းမစွဲဆိုဘိသကဲ့သို့အကျိုးသက်ရောက်သည်။ သို့သော်အမှုကိုပလပ်ခြင်းမှာမူအမှုတည်ရှိခြင်းကိုအသိအမှတ်ပြုလျက်အမှုရပ်သွားခြင်းကိုညွှန်ပြသည်။ ၁၉၉၉၊မတစ၊၁၆၃ (မန်နေဂျာ[မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်]နှင့်ဦးဟန်မြင့်)စီရင်ထုံးကိုကြည့်ပါ။

အင်္ဂလိပ်တရားသူကြီး Hon . Sir Charles Edmund Fox နှင့် Mr . Justice Sydney Maddock Robinson တို့အကြောင်း

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ၁၈၇၂ခုနှစ်မှ၁၈၉၉ခုနှစ်အထိကာလအတွင်း၊အောက်မြန်မာပြည်တရားဌာနမင်းကြီးရုံးက SJLB နှင့် PJLB စီရင်ထုံးစာအုပ်ထူထူနှစ်အုပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၁၉၀၀ပြည့်နှစ်မှ၁၉၂၂ခုနှစ်ကုန်အထိ၂၂နှစ်ကာလအတွင်း၊အောက်မြန်မာပြည်တရားရုံးချုပ်က၊နှစ်နှစ်လျှင်စီရင်ထုံးတအုပ်ကျ၊အတွဲလိုက်၁၁အုပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ အထက်မြန်မာပြည်တရားဌာနမင်းကြီးရုံးက၁၈၉၂ခုနှစ်မှ၁၉၂၂ခုနှစ်ကာလအတွင်း၊၁၈၉၂-၁၈၉၆၊၁၈၉၇-၁၉၀၁၊၁၉၀၂-၁၉၀၃၊၁၉၀၄-၁၉၀၆၊၁၉၀၇-၁၉၀၉၊၁၉၁၀-၁၉၁၃၊၁၉၁၄-၁၉၁၆၊၁၉၁၇-၁၉၂၀၊၁၉၂၁-၁၉၂၂စီရင်ထုံးကိုးအုပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၁၈၇၂ခုနှစ်မှ၁၈၉၉ခုနှစ်ကာလအတွင်းအုပ်ချုပ်ရေးဝန်ထမ်းများကတရားမမှုများကိုစီရင်ခဲ့ရာမှ၊၁၉၀၀ပြည့်နှစ်တွင်တရားသူကြီးများသီးခြားခန့်ထားပြီး၊တရားမမှုနှင့်ရာဇဝတ်မှုများကိုစီရင်စေခဲ့သည်။ ခရိုင်ရာဇဝတ်တရားသူကြီး၊နယ်ပိုင်နှင့်မြို့နယ်၊တွဲဖက်မြို့နယ်ရာဇဝတ်တရားသူကြီးများသည်၊အရေအတွက်မများသောရာဇဝတ်မှုများကိုစီရင်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်မြို့တွင်မူ၊ခရိုင်ရာဇဝတ်တရားသူကြီးသည်အုပ်ချုပ်ရေးဝန်ထမ်းဖြစ်ပြီး၊နယ်ပိုင်ရာဇဝတ်တရားသူကြီးနှစ်ဦးမှာမူတရားဌာနဝန်ထမ်းများဖြစ်ကြသည်။ တရားလွှတ်တော်ကို၊ကိုလိုနီခေတ်တရားစီရင်ရေးစနစ်စတင်ပြီးနောက်၊နှစ်ငါးဆယ်ကြာမှ၁...

မြန်မာဥပဒေပညာရှင်အကျော်အမော်ဦးမေအောင်​၏အကြောင်း

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ မြန်မာဥပဒေပညာရှင်အကျော်အမော်ဦးမေအောင်​၏အကြောင်းကို၊အိန္ဒိယနိုင်ငံသားဥပဒေပညာရှင် Aviet Agabeg က၊၎င်းရေးသားသော Constitution & Law ဆောင်းပါးစာမျက်နှာ၆၄တွင်အောက်ပါအတိုင်းဖော်ပြထားသည်- MAY  OUNG , B. A., LL. B., hon. sec. of the Bar Library , Rangoon , was called to the Bar at Lincoln 's Inn in 1907 . A descendant of one of the oldest families in Burma , he was born at Akyab , on January 6 , 1880 . After attending St. Xavier's College , Calcutta , and Rangoon College , he proceeded to Downing College , Cambridge , where he graduated in Arts and Law . For a young man still under thirty years age , he has a record with which he may justly feel satisfied . He is a member of the Executive Council of the Educational Syndicate of Burma , a member of the governing body of Rangoon College , legal adviser to the trustees of the Shwe Dagon Pagoda , and President of the Young Men's Buddhist Association . အိန္ဒိယနိုင်ငံသားဥပဒေပညာရှင် Aviet Agabeg လိုက်ပါ...

AVIET AGABEG အကြောင်း

Image
AVIET AGABEG is the senior member of the Rangoon Bar . He is the only son of the late Mr. Joseph Agabeg , a well - known and respected merchant at Calcutta , who was descened from a distinguished official in the service of the Persian Government , on whom the honourable designations of Aga and Beg were conferred about a century ago . Mr . A . Agabeg was born at Calcutta on August 29 , 1844 , and was educated at Doveton College , Calcutta , at Western College , Brighton , and at St. John's College , Cambridge . At the University he studied , among other subjects , mathematics , under the eminent Professor Todhunter . In December , 1866 , he passed the Law Tripos examination , taking the degree of LL.B. in the following month . After that , Mr . Agabeg read in the chambers of the late Mr . F . A . Knight , then a special pleader of repute , for six months , and in the chambers of the late Mr . W . J . Bovill , then a barrister in good practice on the Chancery side , for another six m...

ဦးဘိုးရွက် နှင့် မငွေ 1960 BLR ( H C ) 189

Image
ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ တရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့အယူခံဝင်ရန်ပြဌာန်းထားသောပြဌာန်းချက်သည်၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၀၉ဖြစ်ပြီး၊ပုဒ်မ၁၀၉တွင်ပုဒ်မခွဲ(က)၊(ခ)နှင့်(ဂ)ဟူ၍သုံးမျိုးပြဌာန်းထားသည်။ Appeal to the Supreme Court. 109. Subject to such rule as may , from time to time , be made by [ the Supreme Court ] regarding appeals from [ other Courts in the Union of Myanmar ] and to the provisions hereinafter contained , an appeal shall lie to [ the Supreme Court ]- ( a ) from any decree of final order passed on appeal by a High Court of the Region or a High Court of the State or any other Court of final appellate jurisdiction ; ( b ) from any decree or final order passed by a High Court of the Region or a High Court of the State in the exercise of original jurisdiction ; and ( c ) from any decree or order when the case , as hereinafter provided , is certified to be a fit one for appeal to [ the Supreme Court ] တရားလွှတ်တော်ချုပ်သို့အယူခံဝင်ခြင်း မည်သည့်အခါတရားလွှတ်တော်ချုပ်၌အယူခံဝင်နိုင်ခြင်...

တရားလွှတ်တော်ကခရိုင်တရားရုံး​၏စီရင်ချက်နှင့်ဒီကရီကိုပယ်ဖျက်လိုက်သောဆုံးဖြတ်ချက်အားSupreme Court သို့အယူခံဝင်ခြင်း

ဆရာကြီးဦးမြသင်ကြားပို့ချချက်များ ဒုတိယအမျိုးအစားဖြစ်သော၊တရားလွှတ်တော်ကခရိုင်တရားရုံး​၏စီရင်ချက်နှင့်ဒီကရီကိုပယ်ဖျက်လိုက်သောဆုံးဖြတ်ချက်အား၊တရားလွှတ်တော်ချုပ်( Supreme Court )သို့အယူခံဝင်ရာတွင်မူ၊တရားမကျင့်ထုံးဥပဒေပုဒ်မ၁၁၀တတိယအပိုဒ်ပါပြဌာန်းချက်နှင့်မသက်ဆိုင်ပါ။ ဒေါက်တာသာမြ နှင့် ဒေါ်ခင်ပု၊ 1951 BLR ( S C ) 108 အယူခံမှုသည်၊မူလတရားရုံး​၏အဆုံးအဖြတ်ကိုတရားလွှတ်တော်( High Court )ကပယ်ဖျက်သောစီရင်ချက်နှင့်ဒီကရီအပေါ်တင်သွင်းသည့်အယူခံမှုဖြစ်သည်။ စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၁၁၁တွင်အောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်ထားသည်- " The appellant's suit was decreed by the Court of first instance ; but the High Court on appeal by the respondent set aside the decree and dismissed the suit . It is from this decree on appeal of the High Court that this appeal was laid in this Court . " စီရင်ထုံးစာမျက်နှာ၁၁၃တွင်အောက်ပါအတိုင်းသုံးသပ်ထားသည်- " The trial Court accepted the appellant's claim that he must be deemed to have deserted the respondent as from the 27th April 1939 , when the respondent found it necessary...